Ngày 16/8, RFA bình luận “Quân cảng Ream của Campuchia và nguy cơ Hải cảnh Trung Quốc xuống Vịnh Thái Lan”.
RFA cho biết, quân cảng Ream ở Campuchia, theo ghi nhận từ vệ tinh Planet Labs, đủ sức cho tàu ngầm neo đậu, đã thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu về an ninh khu vực. Cùng với đó, việc Trung Quốc chào bán tàu ngầm cho Indonesia và Thái Lan, cũng khiến giới quan sát suy luận đến một bức tranh rộng hơn, trong chiến lược bành trướng nhằm gây ảnh hưởng của Trung Quốc trong vùng.
RFA dẫn lời nhà nghiên cứu Trần Bằng, nghiên cứu sinh tiến sĩ về quân sự và an ninh tại Đại học Paris 2 Pantheon, cho rằng, một khả năng là Trung Quốc chào bán tàu ngầm cho các nước Đông Nam Á, không chỉ với mục tiêu tăng cường ảnh hưởng địa chính trị trong vùng, mà còn với mục tiêu quân sự cụ thể.
Ông nhấn mạnh vấn đề eo biển Đài Loan khá nông, không thuận lợi cho tác chiến tàu ngầm. Do đó, nếu Trung Quốc muốn đưa tàu ngầm vào tác chiến, trong một chiến dịch tấn công Đài Loan trong tương lai, họ cần một khu vực biển nông tương tự để cho tàu ngầm luyện tập.
Ông Trần Bằng đặt ra giả thuyết, nếu Trung Quốc phát triển được năng lực huấn luyện tác chiến ở vùng biển nông phía Nam biển Đông và vịnh Thái Lan, sẽ giúp ích cho họ trong tương lai. Hơn nữa, Trung Quốc có thể ẩn giấu hoạt động huấn luyện cho hải quân của họ, thông qua hoạt động huấn luyện cho các nước mua tàu ngầm của mình.
Theo ông, Trung Quốc có thể thuê lại tàu ngầm từ các nước mua tàu ngầm của họ, và sử dụng dưới danh nghĩa nước mua, “họ sẽ tránh được sự soi mói”. Vì ở vịnh Thái Lan, “Mỹ không đặt hệ thống theo dõi cảnh báo thường trực như ở Đài Loan, Hàn Quốc”.
RFA dẫn phân tích của nhà nghiên cứu Hoàng Việt ở Sài Gòn, cho rằng, khả năng Trung Quốc bán tàu ngầm cho Indonesia, rồi mượn tàu ngầm đó để tập trận trong khu vực vịnh Thái Lan, hay eo biển Lompok của Indonesia, là có, nhưng rất ít xảy ra vì khó thực hiện.
“Bây giờ những thông tin về vũ khí, quốc phòng, mua tàu của ai, mặc dù ai cũng muốn giữ kín nhưng khó bí mật. Ngay cả Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam cũng từng nói, mặc dù Việt Nam không công bố, nhưng báo chí nước ngoài cũng đăng hết việc Việt Nam mua cái gì, như thế nào. Với Trung Quốc cũng vậy thôi. Nếu Trung Quốc bán tàu ngầm cho Thái Lan, Indonesia, rồi sau đó sử dụng lại thì các quốc gia khác cũng nhanh chóng phát hiện ra.”
Đồng ý với ý kiến của ông Trần Bằng, RFA dẫn bổ sung của nhà nghiên cứu Nguyễn Thế Phương, ở Đại học UNSW Sydney, Úc, rằng, một khi quân cảng Ream được hoàn thiện và đưa vào sử dụng, nguy cơ trước mắt chưa phải là tàu ngầm mà là sự hiện diện của lực lượng Hải cảnh Trung Quốc trong khu vực vịnh Thái Lan.
Theo ông Hoàng Việt, ý kiến về nguy cơ lực lượng chấp pháp biển của Trung Quốc sẽ hiện diện ở vịnh Thái Lan trong tương lai, khi quân cảng Ream hoàn thiện, cũng có khả năng xảy ra.
Tuy nhiên, ông Hoàng Việt cũng đặt vấn đề, Hải cảnh Trung Quốc không đi một mình, mà phải đi theo đội hình rộng lớn hơn thì mới gây sức ép lên các quốc gia láng giềng.
Nhà nghiên cứu Hoàng Việt cũng nhấn mạnh, quân cảng Ream với quy mô xây dựng như hiện nay, đã đủ để tàu hải quân, hải cảnh, tàu ngầm đóng quân.
Khả năng Trung Quốc triển khai cả tàu cá xuống vịnh Thái Lan, để phối hợp với tàu hải quân, hải cảnh, có thể xảy ra trong tương lai. Tuy nhiên, nếu tàu cá Trung Quốc hiện diện ở vịnh Thái Lan, đồng nghĩa là xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của các nước trong khu vực, và sẽ bị phản đối. Việt Nam, Thái Lan thậm chí Campuchia, cũng sẽ không dễ gì chấp nhận lợi ích của mình bị thiệt hại.
Hoàng Anh – thoibao.de
