Giải trình ý kiến đại biểu về năng lượng tái tạo, chiều ngày 1/6, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công thương giải thích rằng, muốn phát huy hiệu quả năng lượng tái tạo, phải có một số nguồn điện nền ổn định, phát liên tục 24/24, để bù đắp cho những khi không có cái nắng, cái gió thì phải có cái đó để chen vào.
Vậy “cái đó” mà ông Nguyễn Hồng Diên muốn nói đến là gì? Đó là nhiệt điện, nó không phụ thuộc vào năng lượng tái tạo tự nhiên. Ông Diên nói, tại Việt Nam, điện than, dầu khí, sinh khối được xem là điện nền, riêng các nước có thêm điện hạt nhân. Dù đắt hơn, phát thải lớn hơn, nhưng trong bối cảnh chưa có các nguồn thay thế, thì điện than, dầu, khí vẫn phải được duy trì, huy động để đảm bảo an toàn hệ thống điện.
Biết rằng nhiệt điện ổn định, tuy nhiên, nó là nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí và gây hiệu ứng nhà kính. Câu hỏi là, tại sao ở những nước tiến bộ, người ta tiến hành giảm phụ thuộc vào nhiệt điện, mà Việt Nam không làm được điều đó? Điều đáng nói, nhiều nhà máy nhiệt điện công nghệ lạc hậu, mà tiếp tục phát triển nhiệt điện, thì Việt Nam chẳng khác nào bãi rác công nghệ.
Năm 2022, Nhóm đối tác quốc tế (IPG) gồm Liên minh châu Âu (EU), Pháp, Đức, Mỹ, Ý, Canada, Nhật Bản, Na Uy và Đan Mạch đã cam kết khoản tài trợ 15,5 tỷ đô la cho Việt Nam chuyển đổi xanh. Đây là một khoản tài trợ hấp dẫn. Muốn chuyển đổi xanh, trước tiên Việt Nam phải đầu tư mạnh vào những nguồn năng lượng sạch như điện gió, điện mặt trời vv… để thay thế dần nhiệt điện gây ô nhiễm.
Nếu chuyển đổi xanh thành công, Việt Nam vừa được khoản hỗ trợ lớn, vừa có nguồn năng lượng bền vững. Cam kết hỗ trợ này của các nước giàu kèm theo điều kiện, những sản phẩm Việt Nam nhập vào nước họ phải được chuyển đổi xanh. Nếu vẫn cứ trung thành với công nghệ ô nhiễm, e rằng, hàng Việt Nam sẽ hết đường nhập vào EU.
Việc chuyển đổi năng lượng xanh hứa hẹn Việt Nam sẽ có nhiều cái lợi. Tuy nhiên, với ông Bộ trưởng Nguyễn Hồng Duyên, ông đang viện ra đủ thứ lý do để phát triển nhiệt điện ô nhiễm và từ chối nguồn năng lượng sạch.
Hiện nay, vấn đề an ninh năng lượng của Việt Nam đang bị đe dọa. Năng lượng xăng dầu đang có nguy cơ thiếu hụt, khi mà các vấn đề của nhà máy lọc dầu Nghi Sơn và Dung Quất cứ bị vướng mắc. Ông Nguyễn Hồng Diên không thể giải quyết những khó khăn tưởng chừng như khá đơn giản. Không những xăng dầu, mà năng lượng điện cũng không đủ để cung cấp cho nền kinh tế.
“Cái đó” của ông Nguyễn Hồng Diên là nhiệt điện, ông nói nó chính là nguồn điện nền tảng, nhưng rồi tại sao ông Diên lại để xảy ra thiếu hụt? Đặc biệt là trong những ngày nắng nóng vừa qua, người dân cần điện hơn bao giờ hết, nhưng điện lại thiếu hụt nghiêm trọng. Vì sự thiếu điện mà một gia đình phải chui vào ô tô bật máy lạnh ô tô để ngủ tránh nóng, và kết quả là đã có người tử vong.
Nhà nước Cộng sản tự xưng là một nhà nước “của dân do dân và vì dân”. Không biết họ vì dân thế nào mà không lo cho dân có đủ năng lượng dùng? Không biết Đảng Cộng sản vì dân thế nào, mà lại giao một Bộ quan trọng, điều hành nguồn năng lượng cho cả đất nước, vào tay một con người bất tài như ông Nguyễn Hồng Diên?
Việc gánh vác một Bộ trong Chính phủ đòi hỏi ông Bộ trưởng phải có năng lực. Thế nhưng, thực tế cho thấy, ông Diên đã không giải quyết được gì, mà chỉ luôn viện cớ. Làm Bộ trưởng mà cứ viện cớ để bao biện cho sự yếu kém, thì ai mà chẳng làm được?
Ở một số nước, mảng năng lượng người ta tách riêng một Bộ để quản lý. Bởi năng lượng rất quan trọng, nó là nền tảng cho nền kinh tế đất nước. Nhưng ở Việt Nam, ngành năng lượng bị gộp vào cho Bộ Công thương quản lý. Bộ này quản lý rất nhiều lĩnh vực sản xuất và thương mại. Mảng năng lượng ông Nguyễn Hồng Diên không quản nổi, thì không biết, với nhiều ngành nghề, ông này quản thế nào được đây?
Thu Phương – Thoibao.de (Tổng hợp)
Link tham khảo:
