Tập đoàn điện lực Việt Nam EVN là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Bộ Công thương. Nói đúng hơn thì EVN là con, còn Bộ Công thương là cha. Ông Nguyễn Hồng Diên là Bộ trưởng Bộ Công thương, chính ông Diên là người chịu trách nhiệm về vấn đề an ninh năng lượng cho đất nước, trong đó có ngành điện, than và xăng dầu.
Những ngày qua, yếu kém của EVN đã bộc lộ quá rõ. EVN được ưu tiên một mình một chợ, được độc quyền mua điện, độc quyền bán điện. Nghĩa là, EVN hoàn toàn có quyền bóp cổ 2 đầu, vừa bóp cổ phía bán điện, mà vừa bóp cổ phía mua điện. Hiện tại, EVN đã bóp cổ cả 2 nhưng vẫn than lỗ, trong khi đó, hàng loạt công ty con của họ dư hàng chục ngàn tỷ gửi ngân hàng. Đây được xem là chiêu lấy tiền giấu ngân hàng, rồi than lỗ, để móc túi toàn dân.
Những ngày nắng nóng như đổ lửa vừa qua, EVN lại cho cúp điện khắp nơi, đưa người dân vào thế bị nướng dưới cái nóng đổ lửa mùa hè. Giống như một đòn trừng phạt mà EVN muốn bổ lên đầu toàn dân, để cho “chừa” tật bới móc những sai phạm của họ.
Vào giữa tháng 12/2022, Việt Nam đã đạt được thỏa thuận với các nước phương Tây gói hỗ trợ 15,5 tỷ đô la Mỹ để chuyển đổi xanh. Mà muốn chuyển đổi xanh thì ngành điện phải đóng góp vào, tăng tỷ lệ điện sạch và giảm dần tỷ lệ điện than. Tuy nhiên, thực tế thì Nguyễn Hồng Diên lại chẳng có chiến lược gì cho việc chuyển đổi xanh của ngành điện. Nguồn năng lượng sạch bị hắt hủi, ưu tiên nhiệt điện than. Thà mua điện của Trung Quốc và Lào, chứ không tạo điều kiện cho điện sạch. Ông Nguyễn Hồng Diên, một con người thiếu năng lực quản lý.
Với sai phạm của EVN, đúng ra, ông Phạm Minh Chính cần phải cho Thanh tra Chính phủ thanh tra EVN. Tuy nhiên, ông Chính lại để cho Bộ Công thương lập đoàn thanh tra, để thanh tra EVN. Cho thanh tra kiểu này thì khác nào để cha con nhà Công thương đóng cửa bảo nhau? Đây là hành động để cho Bộ Công thương chạy tội. Nếu nói EVN là con của Bộ Công thương thì Bộ Công thương cũng là con của Chính phủ. Ông Thủ tướng Phạm Minh Chính trong vai trò “ông nội”, lại để con đóng cửa bảo cháu. Làm thế này thì biết bao giờ ngành điện biết sửa sai?
Ông Phạm Minh Chính đang diễn trò thanh tra. Thanh tra là phải bất ngờ, thanh tra là phải từ đơn vị độc lập. Ai lại thanh tra mà báo trước rùm beng để phía bị thanh tra chuẩn bị đối phó, ai lại cho cha thanh tra con? Làm vậy chẳng khác nào diễn trò chỉ để qua mặt toàn dân. Không biết, với trò diễn này, ông Nguyễn Phú Trọng có nhìn thấy hay không, hay ông làm lơ?
Ông Phạm Minh Chính khi mới thay ông Nguyễn Xuân Phúc trên cương vị Thủ tướng Chính phủ, thì nhiều người kỳ vọng ông Chính khá hơn ông Nguyễn Xuân Phúc, vì ông Chính có thời gian nắm chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh và đưa tỉnh này khởi sắc. Ngoài ra, ông Chính còn viết sách về kinh tế. Tuy nhiên, qua nửa nhiệm kỳ làm Thủ tướng cho thấy, ông Phạm Minh Chính là một Thủ tướng yếu kém. Những yếu kém đã phơi bày quá rõ ràng trong 2 năm 6 tháng vừa qua. Điều đáng nói là, ông Chính đang có dấu hiệu muốn che đậy những vết chàm chứ không chịu tẩy vết chàm.
Thủ tướng Chính phủ là chiếc ghế quá tầm đối với ông Phạm Minh Chính. Nửa nhiệm kỳ ông Chính để cho nền kinh tế cắm đầu xuống mà không cách nào vực dậy. Xem ra, nửa nhiệm kỳ sau, ông cũng khó làm gì được với cách che đậy vết chàm, như việc để cho Bộ Công thương thanh tra EVN vậy thôi. Với một ông Thủ tướng như vậy, lẽ ra, nên cho ông ta xuống để người khác lên làm. Tuy nhiên, trong cái cơ cấu của Đảng Cộng sản, người quản lý tồi vẫn không bị đưa xuống, nếu người đó đang có thế lực chính trị đủ mạnh ủng hộ, và đất nước phải chịu mất mát rất lớn vì điều này.
Thu Phương – Thoibao.de (Tổng hợp)