Ngày 2/4, BBC Tiếng Việt có bài “Putin muốn chuộc lại sát thủ Nga đang bị Đức giam giữ”.
Theo BBC, mùa hè 2013, một người đàn ông đội mũ trùm đầu nhảy ra khỏi xe đạp và bắn một chủ nhà hàng 2 phát, ngay giữa thủ đô Moscow của Nga, trước khi bỏ chạy.
Sáu năm sau, một chỉ huy Chechnya lưu vong tên là Zelimkhan Khangoshvili bị sát hại tại một công viên đông đúc ở Berlin. Ông cũng bị một người đàn ông đi xe đạp bắn, với khẩu Glock 26 giảm thanh, giữa thanh thiên bạch nhật.
Sát thủ sau đó bị bắt là Vadim Krasikov – một công dân Nga có quan hệ với Tổng cục An ninh Liên bang Nga – và là nghi phạm chính trong vụ án mạng năm 2013 ở Moscow.
BBC cho hay, Tổng thống Nga Putin dường như xác nhận rằng, đất nước ông đang tìm cách lấy lại tự do cho “nhà yêu nước” Krasikov, bằng cách trao đổi nhà báo Mỹ Evan Gershkovich.
Vẫn theo BBC, tháng 3/2024 đánh dấu một năm kể từ khi Gershkovich – phóng viên tờ Wall Street Journal – bị bắt giữ ở Nga, với cáo buộc gián điệp. Đây là điều mà cả Gershkovich, tờ báo của ông và Chính phủ Mỹ đều phủ nhận.
Ngoài nhà báo Gershkovich, BBC liệt kê những người có thể được trao đổi với Krasikov, gồm: Cựu lính thủy quân lục chiến Mỹ Paul Whelan, nhà báo Mỹ gốc Nga Alsu Kurmasheva và một số nhà hoạt động người Nga.
Đồng thời, BBC cho biết, việc Putin rất muốn giải cứu Krasikov, cho thấy, Điện Kremlin nhúng tay vào vụ án mạng ở Berlin. Điều này cũng đã được tìm thấy trong hồ sơ của Krasikov.
BBC dẫn lời ông Ulrich Lechte, thành viên Uỷ ban Đối ngoại của chính quyền Đức, nói rằng, mong muốn chuộc lại Krasikov của Tổng thống Putin là “sự thừa nhận tội lỗi rõ ràng và cho thấy Nga đã có thể hành động vô liêm sỉ và ngang nhiên như thế nào ở đất nước chúng tôi”.
BBC cũng dẫn các nhà quan sát phương Tây, cho rằng, Khangoshvili dường như là một phần trong chuỗi ám sát những người Chechnya lưu vong ở châu Âu và Trung Đông, do Moscow chỉ đạo.
Theo các công tố viên tại phiên tòa xét xử Vadim Krasikov, người này thuộc đơn vị “Vympel” cực kỳ bí mật của FSB.
Đây là “một đơn vị được giao nhiệm vụ bí mật – phá hoại và ám sát – tại nước ngoài”, theo Mark Galeotti, chuyên gia về Putin và an ninh Nga, nói với BBC.
Bên cạnh đó, một người anh em cột chèo với Krasikov, khi trả lời một tờ báo quốc tế cho biết, sát thủ đã đích thân gặp Putin tại một trường bắn, khi làm việc cho Vympel.
Nhưng liệu Krasikov có được phép trở lại Nga hay không, cuối cùng tùy thuộc vào Chính phủ Đức.
BBC đã tiếp cận 3 thành viên Uỷ ban Đối ngoại của chính quyền, tất cả đều phản đối việc thả Krasikov.
Ulrich Lechte thuộc Đảng Dân chủ Tự – đảng thành viên trong Chính phủ của Thủ tướng Olaf Scholz, nhấn mạnh rằng, Đức “không được phép làm điều này cho Nga”.
Ông nói với BBC: “Vụ trao đổi sẽ như một kiểu ân xá và gửi tín hiệu chính trị rằng Nga có thể thực hiện thêm các vụ giết người trên lãnh thổ của chúng tôi, mà những kẻ này sau đó sẽ được thả và không bị trừng phạt gì.”
Jurgen Hardt thuộc Đảng Dân chủ Thiên chúa giáo, cho biết, ông “không thấy bất kỳ sự ủng hộ chính trị nào” đối với tin đồn trao đổi tù nhân liên quan đến Krasikov.
Ngay cả khi Berlin có ý chí chính trị để trả tự do cho Krasikov, thì vẫn không có cơ chế pháp lý rõ ràng để thực hiện điều đó..
Bên cạnh đó, BBC cho biết thêm, Bill Browder, nhà hoạt động chính trị chống lại Điện Kremlin, đang tổng hợp danh sách hơn 50 tù nhân Nga ở các nước phương Tây, có thể được dùng cho việc thương lượng nhằm trả tự do cho các nhà hoạt động và nhà báo bị giam giữ ở Nga.
Browder thừa nhận, chiến dịch của mình “không phải là phương án lý tưởng”, nhưng cần thiết để cứu những mạng sống này.
Sau cái chết của Alexei Navalny, Browder cho rằng, những con tin khác cũng đang đối mặt với các rủi ro tương tự.
Ý Nhi – thoibao.de
