Ngày 3/8, VOA Tiếng Việt cho hay, “Giới lập pháp Mỹ hoan nghênh việc không cấp quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam”.
Theo đó, vào ngày 2/8, các nghị sĩ Hoa Kỳ đã hoan nghênh quyết định của Bộ Thương mại Mỹ, về việc không công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường, trong khi Hà Nội lên tiếng rằng, họ “lấy làm tiếc” về quyết định này.
VOA dẫn lời Thượng nghị sĩ bang Louisiana, Bill Cassidy, nhận xét: “Việt Nam không phải là nền kinh tế thị trường và quyết định ngày hôm nay khẳng định thực tế đó”.
“Đây là một chiến thắng cho những người nuôi tôm, cá da trơn ở bang Louisiana, và việc làm cho người Mỹ.”
Ông Cassidy lập luận rằng, Việt Nam không có nền kinh tế thị trường, vì đồng tiền Việt Nam không được tự do chuyển đổi; thiếu quyền lao động; và có sự can thiệp sâu rộng của nhà nước vào nền kinh tế.
VOA trích trang X của Thượng nghị sĩ Tom Cotton, bang Arkansas, viết:
“Việc xem xét này là một ý tưởng tồi, mà lẽ ra không nên được xem xét ngay từ đầu.”
Ông bày tỏ rằng, việc Việt Nam tiếp tục bị xếp vào diện nền kinh tế phi thị trường “là một thắng lợi cho bang Arkansas – đặc biệt đối với công nhân ngành thép và người nuôi cá da trơn”.
VOA trích dẫn trang X của Dân biểu Hạ viện Mỹ – Rick Crawford, bang Arkanzas, viết:
“Điều này lẽ ra không bao giờ nên là một cuộc tranh luận ngay từ đầu. Việt Nam là một nước Cộng sản, nơi doanh nghiệp nhà nước đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế.”
Dân biểu Crawford lập luận rằng, nếu trao quy chế nền kinh tế thị trường cho Việt Nam, sẽ khuyến khích “các hành vi độc hại”, như bán phá giá thép, kiểm soát giá cả, và mở đường cho Trung Quốc lợi dụng Việt Nam làm bàn đạp, để lách các lệnh phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ.
VOA cho biết, ngày 2/8, Bộ Thương mại Mỹ DOC ra tuyên bố rằng, họ quyết định Việt Nam tiếp tục bị xác định có nền kinh tế phi thị trường, điều này nhằm mục đích phục vụ cách tính thuế chống bán phá giá, mà Hoa Kỳ áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
VOA trích tuyên bố của DOC:
“Kết luận này có nghĩa là, phương pháp được sử dụng để tính thuế chống bán phá giá, đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam không thay đổi.”
“Bộ Thương mại Hoa Kỳ đánh giá cao và trân trọng sự tham gia rộng rãi của các ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ, cũng như của Chính phủ Việt Nam, vào quá trình minh bạch và bán tư pháp của Bộ Thương mại Hoa Kỳ. Quyết định này được đưa ra dựa trên quá trình đánh giá kỹ lưỡng tất cả ý kiến được gửi đến.”
VOA cũng cho biết, vào tháng 9/2023, vài ngày trước chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Mỹ Joe Biden, chính quyền Việt Nam đã gửi đơn, đề nghị Bộ Thương mại Mỹ xem xét về việc công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường.
Theo VOA, từ tháng 10/2023, Bộ Thương mại Mỹ đã tiến hành quá trình xem xét yêu cầu của Hà Nội. Trong thời gian đó, họ đã nhận được hơn 36.000 trang đóng góp ý kiến, từ các ngành sản xuất nội địa của Mỹ, cũng như từ Chính phủ Việt Nam.
Vẫn theo VOA, ngay sau tuyên bố của DOC, hôm 2/8, Bộ Công thương Việt Nam “lấy làm tiếc” về quyết định trên, và nói thêm rằng, họ sẽ “nghiên cứu, phân tích” các lập luận trong Báo cáo đánh giá nền kinh tế Việt Nam, của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, “để bổ sung, hoàn thiện lập luận”, và sẽ gửi hồ sơ yêu cầu Bộ Thương mại Hoa Kỳ xem xét lại, nhằm cụ thể hóa mối quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ. Mối quan hệ này được nâng cấp trong chuyến thăm Việt Nam của ông Biden, hồi tháng 9/2023.
VOA cho biết thêm, hàng chục nhà lập pháp lưỡng đảng Hoa Kỳ, trong đó có cả Thượng nghị sĩ JD Vance, ứng cử viên Phó Tổng thống của Đảng Cộng Hòa, đã lên tiếng kêu cầu DOC không cấp quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam, do chưa hội đủ các tiêu chí theo luật định của Mỹ.
Hoàng Anh – thoibao.de
