Ngày 27/9, RFA Tiếng Việt cho hay, “Báo Việt Nam cắt bỏ đoạn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm ca ngợi những người bạn Mỹ”.
Theo đó, một đoạn trong bài phát biểu của Tổng Bí thư – Chủ tịch nước Tô Lâm tại Mỹ, đã bị báo chí nhà nước cắt bỏ.
Cụ thế, RFA cho biết, hôm 23/9, ông Tô Lâm có bài phát biểu nhân Lễ kỷ niệm một năm “Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt – Mỹ”, tại Viện nghiên cứu Asia Society, New York.
Bài nói chuyện này được báo Tuổi Trẻ đăng tải toàn văn, có đoạn:
“Trong Cách mạng tháng 8, những người bạn Mỹ là lực lượng nước ngoài duy nhất bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã được mời tham dự Lễ Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945, và chứng kiến Hồ Chủ tịch trích dẫn Tuyên ngôn độc lập Mỹ. Hôm đó, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trên khán đài nổi bật khẩu hiệu “Hoan nghênh phái đoàn Mỹ”.”
Tuy nhiên, theo RFA, sáng 27/9 (giờ miền Đông Hoa Kỳ), đoạn phát biểu về “những người bạn Mỹ” đã không còn trên Tuổi Trẻ online. Tờ báo này không có bất kỳ lời đính chính hay giải thích nào.
Theo RFA tìm hiểu, trên wayback machine – kho lưu trữ kỹ thuật số của World Wide Web, được thành lập bởi Internet Archive, có 9 lần trang này chụp lại màn hình bài viết, từ 23/9 đến 26/9, với nhiều thay đổi.
RFA cũng cho biết, các tờ báo nhà nước khác khi tường thuật về buổi lễ và về bài phát biểu trên, đã tóm tắt ngắn gọn phần về lịch sử quan hệ Việt – Mỹ, không trích dẫn câu nói ở trên.
Kênh YouTube Phố Bolsa TV đã quay lại toàn bộ bài phát biểu trên của ông Tô Lâm, và đăng tải trên kênh này, cho thấy, lãnh đạo của Việt Nam có nói những lời nêu trên.
RFA nhận xét, việc các tờ báo nhà nước kiểm duyệt để rút bài, rút link, sửa bài viết, mà không có bất kỳ giải thích nào, là chuyện không lạ. Tuy nhiên, lần này, không rõ lý do vì sao, đoạn nói chuyện của ông Tô Lâm tại Mỹ lại bị cắt bỏ.
Trước đây, vào ngày 11/9/2023, VOA Tiếng Việt cho hay, các cơ quan truyền thông do nhà nước Việt Nam kiểm soát, đã cắt cụt phát biểu của Tổng thống Mỹ Joe Biden, về vấn đề nhân quyền của Việt Nam, trong những phiên bản được gọi là “toàn văn phát biểu” của ông, sau cuộc hội đàm với Tổng Bí thư Trọng, về việc nâng cấp quan hệ, hôm 10/9/2023.
Theo khảo sát của VOA, những video thời sự có phần dịch lồng tiếng, được phát sóng trên các đài truyền hình nhà nước, cùng bài đăng trên một số website báo mạng khác, cho thấy, phát biểu của Tổng thống Mỹ, được đưa ra sau cuộc họp với nhà lãnh đạo cao nhất của Việt Nam, đã bị cắt bỏ, chỉ chừa lại một vế.
Theo bản ghi do Nhà Trắng công bố và theo video thu trực tiếp tại hiện trường, Tổng thống Biden nói:
“Tôi cũng đã nêu lên tầm quan trọng của việc tôn trọng nhân quyền, là ưu tiên hàng đầu của cả chính quyền của tôi và người dân Mỹ. Và chúng tôi sẽ tiếp tục đối thoại thẳng thắn về vấn đề đó.”
Trong khi đó, phiên bản được sử dụng trên truyền thông nhà nước Việt Nam, chỉ nói: “Tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng quyền con người”.
RFA dẫn bình luận của một số Facebooker Việt Nam, cho thấy, nhiều nhận xét khá tích cực về chuyến thăm Mỹ lần này của ông Tô Lâm, và những phát biểu của ông tại Mỹ. Những nhận định này đại ý cho rằng, có thể, ông Tô Lâm không giáo điều như cố Tổng Bí thư Trọng, và bày tỏ hy vọng về một sự đổi mới cho Việt Nam trong tương lai.
RFA cho biết thêm, đoạn trích câu nói trên của ông Tô Lâm, được nhiều tài khoản Facebook cá nhân ở Việt Nam đăng lại, để minh chứng cho điều này.
Tuy nhiên, RFA cũng dẫn các ý kiến, bày tỏ nghi ngờ đối với người đã có hơn 40 năm phục vụ trong ngành Công an, và là Bộ trưởng Bộ Công an suốt 8 năm, trước khi trở thành Tổng Bí thư – Chủ tịch nước.
Ý Nhi – thoibao.de
