Ngày 14/10, BBC Tiếng Việt đặt vấn đề “Việt Nam có quyền lực như thế nào tại châu Á – Thái Bình Dương?”
BBC dẫn Báo cáo thường niên Chỉ số Quyền lực châu Á 2024, do Viện Lowy – Viện nghiên cứu chính sách đối ngoại hàng đầu của Úc, vừa công bố vào tháng 9/2024, cho thấy, Việt Nam đứng thứ 12 trong tổng số 27 quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp hạng.
Theo đó, sức mạnh tổng thể của Việt Nam đã tăng 1,2 điểm so với năm 2023, tạo ra ảnh hưởng trong khu vực nhiều hơn so với dự kiến.
BBC nhận xét, trong số 27 quốc gia và vùng lãnh thổ tại châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm cả Mỹ, Nga, Úc, New Zealand, thì Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia hạng trung.
Thước đo chỉ số quyền lực này dựa trên 8 tiêu chí: năng lực kinh tế, năng lực quân sự, khả năng phục hồi, nguồn lực tương lai, quan hệ kinh tế, mạng lưới quốc phòng, ảnh hưởng ngoại giao và ảnh hưởng văn hóa.
BBC cho biết, sự cải thiện lớn nhất của Việt Nam vào năm 2024, là ảnh hưởng ngoại giao và ảnh hưởng văn hóa, song, thước đo về mạng lưới quốc phòng sụt giảm.
BBC dẫn lời bà Susannah Patton – Giám đốc chương trình Đông Nam Á của Viện Lowy, Trưởng dự án Chỉ số quyền lực châu Á, cho rằng, vì là một trong những nước hoạt động ngoại giao tích cực nhất ở khu vực trong năm qua, khía cạnh mà Việt Nam đạt kết quả tốt nhất là ảnh hưởng ngoại giao.
Bên cạnh ngoại giao, bà Patton cũng nhấn mạnh rằng, Việt Nam đã cải thiện điểm số về quan hệ kinh tế, đang trở thành một quốc gia có nền kinh tế kết nối, có thể liên kết giữa Mỹ và Trung Quốc.
Nhưng bà cũng lưu ý rằng, Việt Nam bị thụt lùi về mạng lưới quốc phòng, vì:
“Tình trạng không liên minh của Việt Nam, cùng với việc khá thận trọng trong hợp tác quân sự… nghĩa là, Việt Nam vẫn nằm ngoài mạng lưới [đồng minh với Mỹ].”
Bởi cách tiếp cận của Việt Nam là im lặng trước các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, bà Patton cho rằng, Hà Nội cũng nỗ lực để xây dựng khả năng răn đe quân sự và có tham vọng chiến lược, thể hiện qua chiến dịch âm thầm bồi đắp đảo. Bà Patton cho biết, xét về tổng quát, Mỹ và Trung Quốc là 2 siêu cường đang cạnh tranh khá sát sao, và cũng là 2 nước có ảnh hưởng nhiều nhất đến Việt Nam, và Việt Nam khá cân bằng trong quan hệ với 2 đối tác này.
Nga cũng là một nước có ảnh hưởng nhiều tới Việt Nam trước đây, song, nước này đang bị phân tán bởi cuộc chiến ở Ukraine. Xét đến các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, bà Patton nhận định, Việt Nam còn cách khá xa Singapore và Indonesia, song khá gần với Thái Lan và Malaysia. Bà cho rằng, trong tương lai không xa, Việt Nam có thể vượt qua Malaysia và cả Thái Lan, phụ thuộc vào tăng trưởng kinh tế và việc thiết lập quan hệ ngoại giao với các quốc gia khác.
Theo BBC, trong bảng xếp hạng Chỉ số quyền lực châu Á năm nay, Mỹ vẫn là quốc gia hùng mạnh nhất, theo sau là Trung Quốc. Washington dẫn trước Bắc Kinh về sáu trong tám chỉ số, trong đó năng lực quốc phòng, ảnh hưởng văn hóa và khả năng kinh tế. Ngược lại, Trung Quốc có mối quan hệ ngoại giao và thương mại mạnh hơn trên khắp châu Á.
Tuy vậy, vẫn theo BBC, Trung Quốc đã thu hẹp khoảng cách về năng lực quân sự so với Mỹ, khi họ đổ tiền vào việc mở rộng lực lượng vũ trang. Báo cáo cho thấy, lần đầu tiên, Trung Quốc ở vị thế cao hơn Mỹ, xét về khả năng nhanh chóng triển khai quân đội ở châu Á, trong trường hợp xảy ra xung đột. Nhưng sức mạnh tổng thể của Bắc Kinh trong khu vực đang bắt đầu chững lại, trong bối cảnh dân số giảm.
Trong khi đó, Ấn Độ đã vượt qua Nhật Bản một cách sát sao, để trở thành quốc gia mạnh thứ 3 trong bảng xếp hạng. Tuy nhiên, BBC cũng cho biết, Viện Lowy đánh giá cao xu hướng chuyển đổi của Nhật Bản, từ một cường quốc kinh tế và văn hóa, thành một cường quốc năng nổ tham gia vào các hoạt động về quốc phòng và an ninh với các nước khác.
Quang Minh – thoibao.de
