Việt Nam: Cao tốc Bắc - Nam ngổn ngang thách thức

Link Video: https://youtu.be/l4fTp6qrfPU

Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đang kiểm tra, đôn đốc các dự án thành phần thuộc Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.

Hôm 5/2, ông Chính cùng đoàn quan chức cấp cao đi nắm tình hình các dự án cao tốc Nha Trang – Cam Lâm – Vĩnh Hảo – Phan Thiết – Dầu Giây.

Một ngày trước đó, ông chủ trì họp kiểm điểm tiến độ Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, giai đoạn 2017 – 2020.

Trong cuộc họp, Thủ tướng Việt Nam cho biết, qua kiểm tra thực tế và làm việc, có hai vấn đề nổi lên cần giải quyết liên quan tới các dự án cao tốc.

Hai vấn đề

Vấn đề thứ nhất là mỏ vật liệu thông thường cho các dự án cao tốc.

Trang web Chính phủ tường thuật ý của Thủ tướng: “Hiện theo quy định, các cơ quan chức năng giao các mỏ này cho các thể nhân và pháp nhân đáp ứng đủ điều kiện, nhưng thực tiễn kiểm tra cho thấy pháp nhân được giao rất ít mà chủ yếu là giao cho thể nhân.

Điều này không sai so với quy định, nhưng đã nảy sinh vướng mắc lớn khi nhiều thể nhân găm hàng vật liệu trong lúc chúng ta cần đẩy nhanh tiến độ các dự án cao tốc, khiến cản trở tiến độ, nâng giá, gây cạnh tranh không lành mạnh và nảy sinh nhiều tiêu cực.”

Ông Phạm Minh Chính nói các nghị quyết của Chính phủ đã giải quyết được một phần vấn đề nhưng chưa giải quyết được tận gốc.

“Việc này có lỗi của cơ quan nhà nước đã không kiểm tra, giám sát tổng thể, toàn diện, quyết liệt để đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa đổi quy định liên quan, cần rút kinh nghiệm sâu sắc,” ông Chính nói.

Vấn đề thứ hai là khâu giải phóng mặt bằng.

Trang web Chính phủ dẫn lời Thủ tướng: “Muốn giải phóng mặt bằng tốt, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc để làm thật tốt công tác tuyên truyền, vận động giúp người dân hiểu rõ về tầm quan trọng, ý nghĩa của dự án, đồng thời có chính sách đền bù thỏa đáng.

Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục quan tâm, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người dân đã nhường mặt bằng cho các dự án.”

*Ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cùng đoàn công tác kiểm tra dự án Cam Lâm -Vĩnh Hảo*

Ông Chính tuyên bố: “Không phải người dân bàn giao mặt bằng xong, vỗ tay, hoan hô là hết trách nhiệm với người dân.”

Tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài là 652,86km, trong đó có 08 dự án đầu tư công và 03 dự án đầu tư theo phương thức đối tác công – tư.

Hiện chỉ có 01/11 dự án đã khánh thành (Cao Bồ – Mai Sơn).

Dự án Mai Sơn – Quốc lộ 45 đạt 59% tiến độ, riêng dự án Diễn Châu – Bãi Vọt mới đạt 1,5%.

Chiều 5/2, ông Phạm Minh Chính đã kiểm tra, đôn đốc công tác thi công đoạn Phan Thiết – Dầu Giây, khởi công vào tháng 9/2020.

Vào sáng 5/2, Thủ tướng Việt Nam thị sát tại công trường thi công dự án Nha Trang – Cam Lâm.

Lịch sử dự án

Tháng 11/2017, Quốc hội Việt Nam thông qua nghị quyết xây dựng cao tốc Bắc Nam phía đông dài 654 km, chia làm 11 dự án thành phần, đi qua 13 tỉnh, thành phố gồm: Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang, Vĩnh Long.

Khu vực Bắc và Bắc Trung Bộ có 5 dự án gồm: Cao Bồ – Mai Sơn (Nam Định, Ninh Bình), Mai Sơn – Quốc lộ 45 (Ninh Bình, Thanh Hóa), Quốc lộ 45 – Nghi Sơn (Thanh Hóa), Nghi Sơn – Diễn Châu (Nghệ An), Diễn Châu – Bãi Vọt (Nghệ An, Hà Tĩnh) dài 221km, sẽ kết nối với tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ – Ninh Bình.

*Ảnh: dự án cao tốc Bắc nam đã khởi công từ năm 2020, có tổng chiều dài 2.109km, đi qua 32 tỉnh thành phố, với tổng vốn đầu tư dự kiến 310.000 tỷ đồng*

Miền Trung có một dự án là cao tốc Cam Lộ – La Sơn (Quảng Trị, Thừa Thiên Huế) sẽ kết nối với cao tốc La Sơn – Túy Loan (Huế – Đà Nẵng) đã hoàn thành, tạo thành tuyến cao tốc Cam Lộ – La Sơn – Túy Loan, nối tiếp với cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi.

Ở duyên hải Nam Trung Bộ có 4 dự án cao tốc là Nha Trang – Cam Lâm (Khánh Hòa), Cam Lâm – Vĩnh Hảo (Bình Thuận), Vĩnh Hảo – Phan Thiết (Bình Thuận), Phan Thiết – Dầu Giây (Bình Thuận, Đồng Nai).

Miền Tây Nam Bộ có một dự án cầu Mỹ Thuận 2 sẽ kết nối với các dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận và Mỹ Thuận – Cần Thơ đang triển khai, để tạo tuyến cao tốc từ TP HCM đến Cần Thơ.

Ngoài Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 ở trên, Việt Nam còn định đầu tư 729km cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 (2021 – 2025).

Chính phủ kiến nghị Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025, từ Hà Tĩnh (Bãi Vọt) đến Quảng Trị (Cam Lộ), từ Quảng Ngãi đến Nha Trang (Khánh Hòa), từ Cần Thơ đến Cà Mau dài khoảng 729km, chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập và triển khai theo hình thức đầu tư công.

Khó khăn

Như đã nói ở trên, tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020 gồm 11 dự án thành phần.

Bộ Giao thông – Vận tải báo cáo hiện có 07/11 dự án đang cơ bản đáp ứng tiến độ; 04/11 dự án chưa đáp ứng tiến độ (Diễn Châu – Bãi Vọt, Cam Lộ – La Sơn, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây).

Chỉ có duy nhất dự án Cao Bồ – Mai Sơn đã khánh thành.

Phát biểu tại Ninh Bình ngày 4/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc về dự án Cao Bồ – Mai Sơn.

“Tại sao dự án lại đúng tiến độ? Đó là nhờ tin tưởng giao cho địa phương, cụ thể ở đây là ngành GTVT Ninh Bình là cơ quan có thẩm quyền.

Khi phân cấp đừng sợ người ta không làm được, không ai có trách nhiệm hơn chính địa phương có dự án chạy qua.”

Ông Chính nhấn mạnh: “Đừng sợ giao cho tỉnh, không có tỉnh nào không làm được, sợ nhất là không dám giao thôi. Đây là mấu chốt của vấn đề. Phân cấp, phân quyền phải đi đôi với kiểm tra giám sát, đi đôi với phân bổ nguồn lực và nâng cao năng lực cán bộ.”

Dự án Mai Sơn – Quốc lộ 45 đạt 59% tiến độ và các dự án còn lại đạt từ 10 – 14%, riêng dự án Diễn Châu – Bãi Vọt mới đạt 1,5%.

Mới đây, nói với trang Kinh tế Việt Nam, Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể cho hay:

“Một điểm đáng lưu ý, trước đây, toàn dự án thiếu khoảng 65 triệu m3 đất, đến thời điểm này giải quyết khoảng 55 triệu m3 chỉ còn thiếu khoảng 10 triệu m3.

Chúng tôi đang tập trung cùng địa phương mở mỏ, để đầu năm 2022 có đầy đủ cơ sở tập trung thực hiện dự án.”

Ông Thể nói: “Rút kinh nghiệm của giai đoạn 1, hiện nay Bộ đang chỉ đạo tư vấn các Ban tổng điều tra mỏ đất, mỏ cát toàn bộ khu vực dự án đi qua, đồng thời, đề xuất cơ chế đặc thù gỡ vướng vật liệu làm cao tốc.”

*Ảnh: Hôm 4-2 cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn, chính thức thông xe qua tỉnh Ninh Bình*

Hôm 14/1/2022, trả lời trang VnExpress, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nhắc lại “bài học xương máu“.

“Chúng tôi xác định chất lượng là hàng đầu từ bài học xương máu là cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi thời gian qua.

Lần nào họp, tôi đều nêu dự án này, khi từ đơn vị dự án, nhà thầu, tư vấn giám sát đều bị truy tố, đây bài học cho các cán bộ không đốt cháy giai đoạn.”

Quốc hội chính thức thông qua chủ trương rót 146.990 tỉ đồng làm cao tốc Bắc – Nam

Với 469 đại biểu tán thành (94%), chỉ 2 đại biểu không tán thành và 3 đại biểu không biểu quyết, hôm 11-1 Quốc hội đã chính thức thông qua nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án đường cao tốc Bắc – Nam phía đông giai đoạn 2021 – 2025.

Trong đó, về tổng mức đầu tư, một số ý kiến cho rằng, theo sơ bộ, tổng mức đầu tư của dự án bình quân 175,4 tỉ đồng/km chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, tổng mức đầu tư của một số dự án tương tự bình quân 152,9 tỉ đồng/km. Tổng mức đầu tư của dự án giảm khoảng 16.330 tỉ đồng so với số liệu đề xuất của Chính phủ.

Theo nghị quyết, sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án là 146.990 tỉ đồng.

Trong đó, giai đoạn 2021 – 2025 bố trí khoảng 119.666 tỉ đồng, chuyển tiếp bố trí giai đoạn 2026 – 2030 khoảng 27.324 tỉ đồng. Về tiến độ thực hiện, nghị quyết nêu giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2021 và “cơ bản hoàn thành năm 2025“.

Theo nghị quyết, Quốc hội giao Chính phủ triển khai thực hiện dự án theo quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong tổ chức thực hiện và quản lý dự án.

Ảnh: hôm 29-4-2021, Viện kiểm sát đã truy tố 35 bị can người Việt Nam và 1 bị can người Nhật Bản liên quan vụ đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi vừa thông xe đã hỏng nhiều chỗ.

Hoàng Lan – Thoibao.de (Tổng hợp)

Triệu lời CẢM ƠN!

Hàng triệu người đã xem tin tức và các chương trình của chúng tôi. Ngày càng có nhiều người lựa chọn ủng hộ chúng tôi. Bởi vì cần có một tiếng nói độc lập, phản biện trên các phương tiện truyền thông cho Việt Nam.

Với sự ủng hộ của các bạn, sẽ giúp cho mọi người truy cập thoibao.de miễn phí. Bởi vì chúng tôi xem báo chí không chỉ là sản phẩm truyền thông, mà còn là hoạt động có ích cho cộng đồng.

Đã có hàng chục triệu lượt người mỗi tháng không phải trả bất kỳ khoản nào để xem tin tức trên thoibao.de, nhưng các bạn cũng biết, để có báo chí chất lượng thì chúng tôi phải đầu tư rất nhiều. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần sự hỗ trợ từ các bạn và người những ủng hộ.

1/ Qua Paypal, Visa, Mastercard, America Experess, Sepa Lastschrift: