Siêu dự án ĐSCT Bắc – Nam có thể trở thành miếng bánh “ngon” cho một bộ phận lãnh đạo cấp cao của Việt nam, nhưng sẽ để lại hậu quả dài hạn về nợ công, rủi ro kỹ thuật và an ninh quốc gia.
Đáng chú ý, VinSpeed – một công ty con mới thành lập không hề có kinh nghiệm trong lĩnh vực đường sắt, nhưng lại được cân nhắc là lựa chọn “hàng đầu” cho dự án này.
Ngày 31/5/2025, phát biểu với cộng đồng Doanh nghiệp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gây chú ý khi tuyên bố: “Nhà đầu tư có tiền thì có thể đầu tư, không cần phải có kinh nghiệm.”
Câu nói của Thủ tướng đã dấy lên nhiều lo ngại của công luận về xu hướng “xé rào thể chế”, để phục vụ cho các nhóm lợi ích thân hữu có hậu thuẫn chính trị nhưng không đủ năng lực.
Theo giới chuyên gia, nếu “chỉ cần có tiền là có thể làm”, thì các nguyên tắc thẩm định sẽ bị xói mòn, đồng thời sẽ mở toang cánh cửa cho doanh nghiệp sân sau đứng ra làm bình phong cho các thế lực nước ngoài có khả năng vốn và kỹ thuật.
Như, Công ty VinSpeed đang được đánh giá là ứng viên tiềm năng cho siêu dự án với trị giá 67 tỷ USD, nhưng bị cáo buộc thực chất chỉ đóng vai trò bình phong cho nhà đầu tư Trung Quốc.
Tương tự, mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng yêu cầu xem xét bỏ quy định đấu thầu trong các dự án đầu tư công, và nếu bỏ đấu thầu dễ bị biến tướng thành việc chỉ định thầu để làm lợi cho các nhóm thân hữu.
Công luận đã đưa ra nghi vấn về việc một số lãnh đạo cấp cao cố tình “xé rào” thể chế, nhằm ưu ái cho các doanh nghiệp sân sau của họ. Đây là chiêu thức tận dụng quyền lực cuối nhiệm kỳ để “hốt cú chót” trước khi hạ cánh.
Hành động lạm dụng quyền lực vì lợi ích nhóm là điều hết sức nguy hiểm, gây rủi ro cho tài sản quốc gia, phá vỡ nguyên tắc minh bạch và công bằng trong đầu tư công.
Phát biểu “chỉ cần tiền, không cần kinh nghiệm” đã vi phạm nguyên lý kinh tế căn bản là: tiền không thể thay thế được năng lực quản trị. Đặc biệt trong các dự án trọng điểm mang tính chiến lược như ĐSCT Bắc – Nam.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
