Theo đánh giá của một số người giấu tên trong chính quyền, nhóm Hưng Yên hiện nay là nhóm lợi ích đoàn kết nhất. Từ cao xuống thấp đều cùng một quyết tâm. Vì thế mà nhóm này từ vị trí không mấy nổi bật giờ thành nhóm mạnh nhất.
Thời kỳ hưng thịnh, người người kéo về quần tụ, cho nên Tô Lâm rất dễ dàng mở rộng phạm vi ảnh hưởng ra ngoài Hưng Yên, mà cụ thể là gia đình Nguyễn Tấn Dũng, đây là sự hợp tác bổ sung cho nhau rất hữu ích. Đất Miền Nam lâu nay vẫn được xem là vùng đất “khó trị” đối với các thế lực Miền Bắc. Câu chuyện về ông Nguyễn Phú Trọng bất ngờ gục ngã tại Kiên Giang năm 2019 là một sự nhắc nhở rằng, Miền Nam tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm.
Tô Lâm rất muốn kiểm soát Miền Nam, bởi có mở rộng vòi bạch tuộc ra càng xa thủ đô càng chứng tỏ sức ảnh hưởng. Tuy nhiên, Tô Lâm vẫn không dám “một thương một mã” chinh chiến vùng đất xa xôi này mà nhường nó lại cho ông Nguyễn Tấn Dũng. Nhờ đó Nguyễn Thanh Nghị được dọn cỗ cho chiếc ghế đứng đầu thành phố. Bù lại, sự phối hợp của Nguyễn Thanh Nghị với Thiếu tướng Mai Hoàng-Giám đốc Công an Thành phố HCM chính là một sự phối hợp giữa Tô Lâm và Nguyễn Tấn Dũng để kiểm soát tàn dư của thế lực cũ còn sót lại. Đặt biệt là thế lực Lê Thanh Hải và Trương Tấn Sang.
Ngoài ra Tô Lâm còn có Vũ Hồng Văn nắm giữ Đồng Nai như là một sự hỗ trợ tốt với Mai Hoàng kiểm soát vùng kinh tế rộng lớn ở Miền Nam. Như vậy, với vùng đất Miền Nam, Tô Lâm đã có cách tiếp cận khôn ngoan hơn Nguyễn Phú Trọng, đảm bảo ít rủi ro hơn.
Với Miền Nam thế là tạm ổn. Thế nhưng với khu vực Miền Trung, Tô Lâm đang đau đầu không biết làm cách nào để trấn át được hai nhóm chính trị hùng mạnh ở đây. Đặc biệt là nhóm Nghệ An và Hà Tĩnh.
Với Hà Tĩnh, Tô Lâm đã hạ Đặng Quốc Khánh-Cựu Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Hiện nay ông Tô Lâm đang muốn bắt bà cựu Bộ trưởng Bộ y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Hầu hết thành viên của nhóm Hà Tĩnh đều ngán ngại Tô Lâm, và Tô Lâm cũng ngán ngại nhóm lợi ích này. Tuy nhiên, trong nhóm Hà Tĩnh, Tô Lâm lại tin dùng Lê Minh Hưng-Trưởng ban Tổ chức Trung ương. Có lẽ Lê Minh Hưng là nhân sự phòng rủi ro cho Tô Lâm, nếu có đối đầu căng thẳng khiến các bên đều tổn thương, Lê Minh Hưng sẽ là cầu nối.
Với nhóm Nghệ An, Tô Lâm lại càng không muốn nhóm này lớn mạnh. Nhiệm kỳ 2021-2026, nhóm Nghệ An tổn thất nặng nhất với việc Vương ĐìnĐình Huệ phải từ chức. Sắp tới đây, Phan Đình Trạc và Nguyễn Xuân Thắng sẽ phải rút lui. Tuy nhiên, Tô Lâm vẫn tin dùng một người Nghệ An. Đó là Nguyễn Ngọc Lâm-Trung tướng Thứ trưởng Bộ Công an. Ông Lâm là nhân vật giúp đỡ rất nhiều cho Tô Lâm moi ra vết đen của Vương Đình Huệ. Điều này cho thấy, Tô Lâm rất biết dùng người, ông vẫn dùng người Nghệ An nếu người Nghệ An mang lại ích.
Như vậy với 2 nhóm lợi ích lớn Miền Trung, có thể thấy rằng Tô Lâm đang có 2 hướng đối phó khác nhau. Rất có thể Hưng Yên sẽ không đối đầu với Hà Tĩnh mà là bắt tay ăn chia. Mục đích là bớt đi một kẻ thù lớn và cũng là cách ngăn chặn Hà Tĩnh liên kết với Nghệ An tạo ra một hợp lực hùng hậu. Với Nghệ An, có vẻ như Tô Lâm đang muốn kiểm soát nhóm này, đè mạnh để nhóm này không được bật dậy. Trung tướng Nguyễn Ngọc Lâm sẽ giúp cho Tô Lâm dùng kế sách dùng Nghệ An trị Nghệ An.
Với kế sách linh hoạt như thế, từng vùng từng miền, từng nhóm lợi ích đều được Tô Lâm cân nhắc mà đối phó theo một cách khác nhau. Xem ra Tô Lâm là người thâm sâu hơn Nguyễn Phú Trọng trên chính trường.
Trần Chương-Thoibao
