Sau khi Hội nghị Trung ương 12 kết thúc cùng với loạt lãnh đạo “tứ trụ” là các lãnh đạo cao cấp như Nguyễn Xuân Phúc, Vương Đình Huệ, Võ Văn Thưởng…
Công luận không chỉ bất ngờ, mà còn nghĩ đến những lời tuyên thệ đầy trang nghiêm trước đó đã từng được các ông này tuyên thệ tại Quốc hội trước quốc dân và đồng bào cả nước.
Đó là, “Dưới cờ đỏ thiêng liêng của Tổ quốc, trước Quốc hội, trước đồng bào, cử tri cả nước, tôi xin tuyên thệ: Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với Hiến pháp…”
Nhưng điều khiến dư luận cay đắng hơn là, đa số các lãnh đạo này sau khi tuyên thệ thì lại bị chính bộ máy mà họ phục vụ phanh phui với những bê bối tham nhũng, hay lợi dụng chức quyền, để rồi mất chức không có lời giải thích minh bạch.
Từ sau Đại hội XII (2016) đến nay, ở Việt Nam đã chứng kiến một làn sóng chưa từng có tiền lệ: hàng loạt cán bộ cấp cao, kể cả các “tứ trụ”, đã phải ra đi trong lặng lẽ vì lý do “vi phạm” hoặc bị xử lý kỷ luật nội bộ do liên quan đến tham nhũng.
Điều đáng nói, rất nhiều trong số đó từng là người đứng đầu các thiết chế quyền lực quan trọng nhất, như Chủ tịch Nước, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội…, mà lẽ ra phải là biểu tượng của sự liêm chính và trách nhiệm chính trị cao nhất.
Nguyên nhân, theo giới phân tích, đến từ sự thiếu vắng cơ chế giám sát độc lập và kiểm soát quyền lực hiệu quả trong mô hình chính trị độc đảng hiện nay. Đặc biệt là sự vắng bóng của người dân trong vai trò là chủ nhân của quyền lực như Hiến pháp Việt nam đã hiến định, đó là, mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân.
Trong một thể chế độc đảng, quyền lực thường được tập trung cao độ mà không có thiết chế đối trọng bên ngoài. Sự giám sát chủ yếu mang tính nội bộ, vừa thiếu khách quan, vừa dễ bị thao túng.
Công luận thấy rằng, một khi Đảng CSVN “vừa đá bóng, vừa thổi còi”, thì tính minh bạch và công khai chỉ còn là khẩu hiệu mang tính hình thức.
Để các nghi thức tuyên thệ trước Quốc hội của các lãnh đạo cao cấp nhất trở thành hình thức khi không có bất kỳ chế tài cụ thể nào đi kèm đối với việc vi phạm lời tuyên thệ ấy.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
