Theo dự thảo tờ trình, Bộ Công an đề xuất xây dựng và phát triển VNeID thành một “siêu ứng dụng” quốc gia, đóng vai trò hạ tầng trung tâm cho công dân số. Không chỉ dừng ở chức năng định danh điện tử, VNeID được định hướng tích hợp hàng loạt tiện ích như chữ ký số cá nhân, ví điện tử quốc gia, thậm chí cả mạng xã hội do Nhà nước quản lý.
Đáng chú ý hơn, Bộ Công an không chỉ muốn tạo ra mạng xã hội riêng trên nền tảng VNeID, mà còn đề xuất yêu cầu các mạng xã hội khác phải xác thực danh tính người dùng thông qua ứng dụng này. Điều đó đồng nghĩa với việc mọi hoạt động trực tuyến – từ phát ngôn, tương tác đến giao dịch – đều có thể được gắn trực tiếp với một danh tính pháp lý duy nhất.
Trên danh nghĩa, đề xuất này nhằm phục vụ mục tiêu phát triển công dân số, tăng cường an toàn, hạn chế tin giả và các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, việc tập trung dữ liệu cá nhân, tài chính và tương tác xã hội vào một nền tảng do cơ quan công an quản lý làm dấy lên nhiều lo ngại về quyền riêng tư và nguy cơ giám sát toàn diện.
Khi danh tính số trở thành chìa khóa bắt buộc để tham gia đời sống trực tuyến, câu hỏi không chỉ là tiện lợi đến đâu, mà là: ranh giới giữa quản lý và kiểm soát sẽ được đặt ở chỗ nào?
Thu Phương – Thoibao.de
