Nga sẽ sụp đổ thành các quốc gia nhỏ có khả năng tham gia chiến tranh vũ trang hạt nhân do hậu quả của cuộc xâm lược thảm khốc của Vladimir Putin vào Ukraine, một cựu nhân viên phân tích của CIA đã dự đoán một cách nghiệt ngã.
Paul Goble lập luận rằng đất nước rộng lớn đã bị suy yếu nghiêm trọng bởi sự liều lĩnh của bạo chúa và ông ta có khả năng bị giết trước bờ vực của những sự kiện hỗn loạn sẽ nhấn chìm nó trong những năm tới.
Putin tiến hành cuộc xâm lược Ukraine với hy vọng giành được chiến thắng nhanh chóng nhưng sự kháng cự anh dũng của người Ukraine đã khiến quân đội của ông bị tàn sát và làm tiêu tan uy tín của ông.
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, số người Nga thiệt mạng đang lên tới gần 200.000 người, trong khi ước tính số thiết bị trị giá 17 tỷ bảng Anh đã bị mất.
Sau những thất bại thảm hại, sự chú ý giờ đây tập trung vào những gì xảy ra với nước Nga và số phận của chính Putin.
Một số người hiện đang bắt đầu dự đoán đất nước có thể tan rã, với việc Putin sử dụng quân đội dân tộc thiểu số đã chết với số lượng không tương xứng trong cuộc chiến Ukraine cũng là một yếu tố có thể quay trở lại ám ảnh ông.
Nhiều nhà phân tích đã tạo ra các bản đồ đầy màu sắc vẽ nên một bức tranh về nước Nga giống như trò chơi cờ Rủi ro – với các đường biên giới được vẽ lại và đất nước bị chia cắt thành nhiều mảnh.
Goble là một chuyên gia lâu năm về Nga và trước đây là Liên Xô, từng làm việc với tư cách là nhà phân tích cho CIA và cả Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Ông nói với The Sun Online: “Mọi người giờ đây cởi mở hơn nhiều với khả năng Liên bang Nga không thể nguyên vẹn.”
“Những gì chúng ta có thể thấy là một cái gì đó khác với sự tan rã của các đế chế vĩ đại.”
“Tôi nghĩ rằng nó sẽ rất hỗn loạn – những gì bạn thấy trong một năm sẽ không giống nhau sau hai năm nữa.”
Ông dự đoán thế giới đang đối mặt với “Nam Tư có vũ khí hạt nhân” liên quan đến sự tan rã đẫm máu của quốc gia Balkan trước đây.
Khi Liên Xô tan rã vào năm 1991 thành 15 quốc gia mới, những nơi đặt kho vũ khí hạt nhân khổng lồ của siêu cường đã bị thuyết phục từ bỏ chúng.
Điều đó có nghĩa là tránh một tình huống đáng sợ trong đó một loạt các quốc gia đột nhiên sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Nhưng Goble lạnh lùng cảnh báo “chúng ta chắc chắn có thể có được điều đó ngay bây giờ” và nói thêm: “Tôi nghi ngờ rằng có thể có nhiều quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân hơn bất kỳ ai đang nói đến.”
Khi vạch ra một sự sụp đổ, ông đưa ra những điểm tương đồng với năm mà Nga và Liên Xô đứng trước sự thay đổi thảm khốc – 1916 và 1991.
Vào năm 1916, Nga có một đội quân đông đảo tham chiến trong Thế chiến thứ nhất và với phe đối lập đang bị cầm tù hoặc lưu đày, đối với những người bên ngoài, dường như sự cai trị của gia đình hoàng gia do Sa hoàng đứng đầu có vẻ an toàn, Goble nói.
Nhưng năm sau, Sa hoàng bị lật đổ và bị xử tử trong cuộc Cách mạng Nga do Liên Xô thành lập.
Tương tự như vậy, vào năm 1991, quốc gia đó có vẻ an toàn nhưng chỉ trong vòng vài tuần, nó đã tan rã và 15 quốc gia độc lập mới xuất hiện.
Goble lập luận rằng Nga đang đứng bên bờ vực của những sự kiện có thể còn kịch tính hơn.
“Tôi cho rằng khoảng thời gian này, khoảng thời gian phân rã sẽ lộn xộn hơn, lâu hơn và đa dạng hơn rất nhiều so với những gì chúng ta đã có vào năm 1991.”
Ông nói, Putin “đã mắc một sai lầm chết người trong cuộc xâm lược Ukraine” và cách ông ta cai trị nước Nga “đã khiến đất nước này về cơ bản trở nên bất ổn.”
Tại sao các quốc gia chắp vá của Nga muốn ly khai
Thất bại quân sự thường dẫn đến sự sụp đổ của các đế chế và ý tưởng rằng Nga có thể chịu chung số phận đang trở nên phổ biến.
Người dân tộc Nga hiện chiếm khoảng 80% dân số đất nước nhưng ngoài họ là một nhóm chắp vá, trải rộng ở các góc của đất nước rộng lớn.
Với sự tức giận về những cái chết vô nghĩa mà họ phải gánh chịu ở Ukraine và quyền lực của Vladimir Putin đang sụp đổ, ngày càng nhiều người cảm thấy ngày của họ có thể sắp đến.
Một tổ chức được gọi là Diễn đàn các dân tộc tự do hậu Nga tồn tại để vận động cho mục tiêu đó, tổ chức này có đại diện từ 21 nước cộng hòa tạo nên nước Nga.
Chúng bao gồm từ các khu vực rộng lớn như Sakha giàu khoáng sản ở vùng viễn đông đến Kalmykia nhỏ bé chủ yếu là Phật giáo ở Bắc Kavkaz.
Tại Cộng hòa Tyva, cứ 3.000 người trưởng thành thì có một binh sĩ thiệt mạng so với tỷ lệ 1/480.000 ở Moscow.
Tại Dagestan, một khu vực khác chịu thương vong không tương xứng, bạo loạn đã nổ ra khi Putin tuyên bố huy động quân.
Video xuất hiện cảnh những người đàn ông húc đầu vào cảnh sát trong cuộc ẩu đả hàng loạt, buộc họ phải nổ súng cảnh cáo
Arslang Sandzhiyev, một nhà vận động độc lập hàng đầu của Kalmyk, cho biết: “Sự sụp đổ của đế chế là điều hiển nhiên.”
“Đó là một quá trình lịch sử tự nhiên đã được thúc đẩy triệt để bởi các chính sách đối nội và đối ngoại điên rồ và không hiệu quả của Điện Kremlin.”
Ông tiếp tục: “Cuộc chiến ở Ukraine đã làm tổn hại đến khả năng điều hành đất nước một cách hiệu quả của Putin một lần nữa.”
“Ông ấy đã đặt câu hỏi về khả năng cai trị bất cứ thứ gì giống như lãnh thổ hiện tại của một quốc gia có trung tâm là Moscow. “
“Chúng ta đang nói về cái chết của nhà nước Nga và sự hỗn loạn sau khi nhà nước đó chết đi khi các bộ phận cấu thành khác nhau hình thành và tìm cách sắp xếp mọi thứ.”
Ông đồng ý rằng Nga sẽ bắt đầu chia thành các lãnh địa do các lãnh chúa địa phương kiểm soát khi chính quyền nhà nước sụp đổ.
“Tôi nghĩ đó sẽ là một phần của những gì xảy ra.”
“Chúng ta sẽ thấy một số nơi có những người mạnh mẽ ở địa phương, loại hình kinh doanh, họ có thể là sĩ quan quân đội, họ có thể là những người thuộc truyền thống dân tộc hoặc văn hóa.”
“Nga là một nơi vô cùng phức tạp và đa dạng và tôi cho rằng sự sụp đổ đang đến gần của nó cũng sẽ vô cùng phức tạp và đa dạng.”
“Điều đó đặt ra câu hỏi, liệu có liên minh giữa những người này không? Đúng. Một số liên minh này sẽ chiến đấu với nhau và với người nước ngoài? Câu trả lời cho cả hai là có.”
Ông giải thích rằng “không ai biết sẽ có bao nhiêu quốc gia ở đó, những con số dao động từ một đến hơn một trăm.”
“Không ai biết biên giới sẽ ra sao, không ai biết các mối quan hệ chính trị sẽ ra sao, không ai biết ai sẽ thành lập giới tinh hoa chính trị.”
“Tôi nghĩ quá trình đó sẽ mất nhiều năm. Tôi không nghĩ rằng đột nhiên sẽ có 47 quốc gia mới gia nhập Liên Hợp Quốc”.
Ông chỉ ra rằng Cossacks là một nhóm có thể tìm cách tách khỏi Nga.
“Tôi nghĩ bạn có thể thấy các quốc gia nguyên thủy Cossack. Thực tế là họ có thể đóng một vai trò thú vị.”
Đối với số phận của bản thân Putin, “ông ấy sẽ chết ngay trước khi nó xảy ra hoặc ngay sau đó.”
Ông nói thêm: “Tình huống có thể xảy ra nhất là Putin bị [giết] bởi những người nhận ra rằng ông ta đang phá hoại đất nước.”
Douglas London, một cựu chiến binh CIA khác, lập luận rằng một yếu tố khác có thể đánh dấu sự kết thúc của Putin và sự tan rã của nước Nga là viễn cảnh các cựu chiến binh Ukraine từ các dân tộc thiểu số trở về tức giận.
Các số liệu cho thấy binh lính có tỷ lệ tử vong cao nhất là những người đến từ các vùng nghèo ở Siberia và Viễn Đông Nga.
“Người Nga đã đưa một số lượng lớn người dân tộc thiểu số vào chiến trường này,” London nói với podcast Tóm tắt lý lịch.
“Putin đã cố gắng tránh gây áp lực lên cơ sở ủng hộ của ông ấy, vốn thực sự là các cộng đồng người Nga giàu có và thành thị hơn ở những nơi như Moscow và St Petersburg.”
Cựu trưởng nhóm CIA cho biết việc huy động của Nga tập trung vào những người có tiếng mẹ đẻ không phải là tiếng Nga từ các vùng nông thôn xa xôi.
“Có nhiều cộng đồng đau khổ ở Nga, những người không nhận được tài nguyên vì chúng không có ý nghĩa đối với Putin.”
“Bởi vì họ thường được sử dụng làm bia đỡ đạn, điều này thực sự có thể khuấy động một số sự chia rẽ lịch sử.”
London đã vẽ ra một sự tương đồng với các chiến binh thánh chiến đã chiến đấu ở Afghanistan chống lại sự chiếm đóng của Liên Xô đối với đất nước này.
“Họ sẽ trở về nhà để chứng kiến sự đàn áp mà chính người dân của họ đã phải đối mặt và giống như rất nhiều chiến binh nước ngoài trong ba thập kỷ qua quyết định thực hiện mục tiêu cách mạng.”
“Họ sẽ mang về nhà những ý tưởng cấp tiến.”
“Những cộng đồng bị bỏ lại phía sau sẽ chứng kiến con trai, anh em và cha của họ bị Putin lợi dụng vì một mục đích chẳng mang lại lợi ích gì cho ông ta.”
Vũ Quang – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Đòi công lý cho con, cha bị khởi tố theo Điều 331
>>> RFS quan tâm đến số phận blogger Việt Nam bị bắt cóc ở Thái Lan
>>> Vì sao ngành dệt may Việt Nam khốn đốn?
>>> Chiến dịch đốt lò khiến vốn đầu tư công tắc nghẽn, doanh nghiệp kẻ cười người khóc
Ukraine đã sẵn sàng phản công
