Mở rộng dân chủ, nói thì dễ còn làm thì không

Ngày 4/9, RFA Tiếng Việt có bài: “Việt Nam sẽ chọn đúng cán bộ khi “mở rộng dân chủ, lắng nghe nhân dân”?”.

RFA dẫn lời ông Nguyễn Tiến Dĩnh – nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, hôm 3/9, trả lời báo chí nhà nước rằng:

“Muốn chọn đúng, chọn trúng cán bộ, phải đánh giá, nhìn nhận phẩm chất đạo đức, năng lực cán bộ qua công việc hằng ngày, qua ứng xử ở gia đình, xã hội.”

Theo ông Dĩnh, ngoài việc tổ chức Đảng xem xét, đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan tuyển dụng cán bộ, thì mặt khác, cũng phải phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là của quần chúng nhân dân, trong việc chọn cán bộ cho đại hội Đảng các cấp, và Đại hội Đảng 14 sẽ diễn ra đầu năm 2026.

RFA dẫn nhận định của Giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường, cho rằng, “đây là vấn đề khó và phức tạp”.

“Thời gian vừa rồi, do thông tin không được công khai một cách tốt nhất, một cách toàn diện… chính vì vậy, cũng đã phát hiện ra những trường hợp cấp cao cũng phải từ chức.”

“Tôi cho rằng, hướng của Việt Nam là muốn đạt được tiến bộ lớn trong việc lựa chọn cán bộ. Để tránh như thời gian vừa rồi, đã tổn thất khá nhiều cán bộ do vấn đề đạo đức, vấn đề chấp hành nhiệm vụ, vấn đề thực hiện các luật của nhà nước, cũng như của tổ chức Đảng. Như vừa rồi cũng đã phát hiện, cương quyết yêu cầu từ chức” – Giáo sư Võ nêu ý kiến.

RFA cũng dẫn lời một nhà quan sát chính trị, từ Hà Nội, cho rằng, việc mở rộng dân chủ, lắng nghe nhân dân để chọn đúng cán bộ, chỉ là hô hào, và rằng, cách phát biểu của ông nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ khó mà đúng với thực tế, đó “chỉ là dân chủ giả hiệu thôi”.

Nhà quan sát nói tiếp:

“Bởi mọi người chỉ được bầu trong danh sách chọn sẵn. Cách làm như thế này là hạn chế những người có uy tín, có năng lực, có tài năng, nhưng không cùng phe cùng nhóm. Không chấp nhận ứng cử của những người mà họ cảm thấy họ đủ trình độ và năng lực. Nếu muốn được nằm trong danh sách bầu thì phải vào cho được cái quy hoạch của người ta. Cách làm như thế này là một dạng độc tài độc đoán, chứ chẳng dân chủ gì hết.”

RFA cho biết, theo số liệu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, trong 8 tháng đầu năm 2024, cơ quan này đã thi hành kỷ luật 47 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, 172 cán bộ diện cấp ủy địa phương quản lý, về trách nhiệm người đứng đầu hoặc liên quan các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực.

RFA đặt vấn đề, với những con số đáng chú ý trên, liệu việc chọn đúng, chọn trúng cán bộ, dựa trên phẩm chất đạo đức, và năng lực để giới thiệu cán bộ vào cấp ủy các cấp, theo đúng “cẩm nang” và mong đợi của ông Nguyễn Tiến Dĩnh, có thể khả thi?

RFA dẫn bình luận của nhà hoạt động xã hội Trần Anh Quân, cho rằng:

“Khi ông Dĩnh muốn chọn đúng cán bộ, tức là, ông này thừa nhận trước nay đã chọn sai cán bộ rồi. Dĩ nhiên là chọn sai thì mới dẫn tới cả một hệ thống chính trị nhìn đâu cũng thấy sâu mọt như hiện nay, từ chủ tịch xã tới chủ tịch nước.”

Theo ông Quân, những sai lầm về chọn lựa cán bộ, thực chất là do cơ chế tuyển dụng chỉ dựa vào lý lịch, và ưu tiên cho con cái các lãnh đạo. Do đó, ông Quân góp ý rằng:

“Muốn chọn đúng người tài phục vụ quốc gia, thì chẳng có cách nào khác là phải có ứng cử và bầu cử tự do. Khi người dân được dùng lá phiếu để chọn lãnh đạo, thì chắc chắn là dân không chọn sai.”

Nếu Đảng Cộng sản muốn mở rộng dân chủ, thì Việt Nam phải có dân chủ trước, chứ không thể nào mở rộng cái mà họ không có. “Mà đã không có dân chủ, thì làm sao mà có chuyện lắng nghe người dân”, ông Quân kết luận.

 

Hoàng Anh – thoibao.de