Ngày 5/10, VOA Tiếng Việt cho hay, “Mỹ, EU, Philippines quan ngại về hành động của Trung Quốc đối với ngư dân Việt Nam”.
Theo đó, Hoa Kỳ, Liên hiệp châu Âu và Philippines, vừa đưa ra những tuyên bố, lên án vụ tàu hải cảnh Trung Quốc tấn công tàu cá của ngư dân Việt Nam, khiến 10 người bị thương, giữa lúc, Washington và các đồng minh cam kết tăng cường an ninh hàng hải ở khu vực.
VOA dẫn trang X của ông Matthew Miller, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, viết hôm 3/10:
“Mỹ quan ngại sâu sắc trước các báo cáo về hành động nguy hiểm của các tàu thực thi pháp luật của Trung Quốc, đối với tàu cá Việt Nam quanh quần đảo Hoàng Sa vào ngày 29/9.”
“Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc chấm dứt hành vi nguy hiểm và gây bất ổn ở Biển Đông.”
VOA cho biết, cũng hôm 3/10, phái đoàn Liên hiệp châu Âu EU tại Việt Nam, cũng cho rằng, cần phải duy trì và tôn trọng mọi lúc mọi nơi Hiến chương Liên Hiệp Quốc, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển UNCLOS, và các chuẩn mực quốc tế khác, liên quan đến sự an toàn cho tính mạng con người trên biển.
VOA dẫn phát biểu của phái đoàn EU:
“EU lên án mọi hành động phi pháp, leo thang và cưỡng ép làm suy yếu các nguyên tắc kể trên của luật pháp quốc tế, cũng như đe dọa tới hòa bình và ổn định trong khu vực.”
Bên cạnh đó, VOA dẫn tuyên bố của cố vấn An ninh Quốc gia Philippines – ông Eduardo M. Ano, ngày 4/10:
“Chúng tôi lên án mạnh mẽ các hành động bạo lực, và bất hợp pháp của lực lượng hải cảnh Trung Quốc, đối với ngư dân Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa, vào ngày 29/9.”
“Chúng tôi sát cánh cùng Việt Nam, trong việc tố cáo hành động nghiêm trọng này, và kêu gọi về trách nhiệm giải trình. Trung Quốc phải tuân thủ luật hàng hải quốc tế, và chấm dứt mọi hoạt động thù địch gây nguy hiểm đến tính mạng, và sinh kế của các thủy thủ dân sự”, Bộ trưởng Ano nói thêm.
VOA cũng cho biết, trước đó, hôm 2/10, chính quyền Việt Nam “mạnh mẽ phản đối”, việc lực lượng chấp pháp Trung Quốc đánh bị thương ngư dân Việt Nam, ở khu vực quần đảo Hoàng Sa, nơi mà Hà Nội tuyên bố chủ quyền, nhưng đã bị Bắc Kinh chiếm đóng và quản lý hơn 50 năm qua.
Tuy nhiên, theo VOA, Trung Quốc phủ nhận việc lực lượng của họ đã “tiếp cận mạnh tay”, để ngăn chặn tàu thuyền Việt Nam hoạt động, trong vùng biển mà cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền.
VOA nhắc lại, hôm 1/10, một hãng tin quốc tế đã loan tin rằng, phía Trung Quốc cho biết, cơ quan chức năng của họ “đã ngăn chặn các tàu đánh cá Việt Nam đang đánh bắt trái phép”. Bắc Kinh nói “Các hoạt động tại chỗ rất chuyên nghiệp, và hạn chế và không có việc xảy ra thương tích”.
Giới quan sát nhận định rằng, cộng đồng quốc tế cần lên án hành động “tàn ác” của lực lượng chấp pháp Trung Quốc, gọi đó là hành động tấn công vô cớ, đánh đập, cướp tài sản phi pháp, đồng thời kêu gọi cần có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu những hành động như vậy.
VOA dẫn nhận xét của ông Nguyễn Sơn Hà, từ Pháp, cho rằng:
“Bộ Ngoại giao Mỹ, EU, Philippines cùng lên tiếng. Vấn đề Biển Đông, xảy ra từ lâu lắm rồi, nhưng nay các nước cùng lên tiếng để hỗ trợ Việt Nam. Nhờ sự can thiệp, hay lên tiếng của Hoa Kỳ, EU, thì Trung Quốc có thể sẽ bớt đi sự hung hăng hay bắt nạt.”
Vẫn theo VOA, Hoa Kỳ không có yêu sách gì ở vùng biển tranh chấp, nhưng đã triển khai tàu hải quân và máy bay chiến đấu của không quân, để tuần tra vùng biển này, nhằm thúc đẩy tự do hàng hải và hàng không.
Philippines và các đồng minh khác của Hoa Kỳ trong khối EU, cũng cam kết thực hiện một chính sách Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương thông thoáng, rộng mở, do Washington dẫn đầu.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã cảnh báo Mỹ là chớ can thiệp vào những gì nước này cho là tranh chấp thuần túy ở châu Á.
Xuân Hưng- thoibao.de
