Từ tháng 8/2023 đến tháng 8/2024, Giám đốc Công ty Xổ số kiến thiết Long An đã ký quyết định, phê duyệt cho 2 công ty du lịch trúng 5 gói thầu, tổ chức đi học tập kinh nghiệm, nghiệp vụ xổ số, tại nhiều quốc gia trên thế giới, với tổng trị giá gần 11 tỷ đồng. Các nước đến học tập ở châu Âu là Pháp, Ý, Thụy Sĩ; châu Á có Dubai; châu Mỹ có Hoa Kỳ.
Hình thức xổ số kiến thiết ở Việt Nam khác với các nước, không thể học tập kinh nghiệm và cũng chẳng ai dạy được gì. Vì thế, có thể hiểu, đây là hình thức rút ruột tiền ngân sách để chi tiêu cho cá nhân. Đây cũng là một hình thức phù phép, để công ty có bảng báo cáo lỗ nộp cho đơn vị chủ quản.
Ở Việt Nam, hiện nay có 2 hình thức xổ số, đều do nhà nước độc quyền làm nhà cái. Đó là hình thức xổ số truyền thống và hình thức xổ số tự chọn. Xổ số truyền thống có cơ cấu giải thưởng rất bất hợp lý, đấy là, sau mỗi lần xổ số, nếu các giải thưởng không có người trúng, thì số tiền trao giải, nhất là giải đặc biệt, mặc nhiên do nhà nước thu giữ.
Cũng chính từ cách trao giải như thế, nên mới xảy ra tiêu cực, không ít lần, báo chí phanh phui ra những chuyện cố ý quay số ra kết quả theo ý muốn. Thông thường, công ty xổ số phù phép cho số trúng rơi vào những tờ đã được thu hồi, để từ đó, dàn lãnh đạo tìm cách xà xẻo cho hết những khoản tiền khổng lồ này.
Với hình thức thứ 2, gọi là xổ số tự chọn, hiện nay do Công ty Vietlott làm nhà cái. Đây là doanh nghiệp nhà nước, được thành lập theo quyết định của Thủ tướng. Loại xổ số này tương tự một hình thức xổ số ở Mỹ, tức là, nếu đợt đầu không có người trúng giải đặc biệt, thì tiền thưởng được cộng dồn cho đợt sau. Hình thức xổ số này không chiếm dụng giải thưởng, như hình thức truyền thống.
Tuy nhiên, lâu nay, người trúng giải Vietlott bị buộc phải mang mặt nạ khi nhận giải. Dư luận nghi ngờ rằng, Công ty Vietlott cho người của họ mang mặt nạ để nhận giải, nhằm chiếm dụng tiền giải thưởng. Từ nhiều năm nay, dù dư luận thắc mắc, nhưng chưa bao giờ Vietlott công khai danh tính người nhận giải.
Vietlott cho rằng, việc công khai danh tính người trúng giải, sẽ gây nguy hiểm cho họ. Đây là hình thức ngụy biện, bởi ngày nay, người giàu ngàn tỷ trên sàn chứng khoán đầy rẫy, thậm chí, một số người được công nhận là có tài sản tỷ đô một cách công khai, mà không có nguy hiểm gì. Vậy tại sao, một người trúng vietlott chỉ vài chục tỷ, hay trăm tỷ thôi, thì lại gặp nguy hiểm?
Cả 2 hình thức xổ số nói trên, đều do nhà nước làm nhà cái, và đều bị nghi ngờ chiếm dụng giải thưởng. Tuy nhiên, không ai có thể điều tra các công ty này, vì đó là những đứa con cưng của nhà nước. Đồng tiền bị chiếm dụng cũng sẽ được rải cho rất nhiều nhân vật đỡ đầu.
Có thể nói, khó có quốc gia nào, mà lại có những đơn vị sử dụng lao động bất hợp pháp một cách công khai, như các công ty xổ số kiến thiết ở Việt Nam. Người già, trẻ em, người tàn tật, người nghèo, đáng lẽ phải được nhà nước nuôi, hoặc chí ít cũng phải trợ cấp cho họ. Tuy nhiên, ở đất nước mà chính quyền tự xưng là “nhà nước của dân do dân và vì dân” này, chính nhà nước lại thành lập các công ty, để trưng dụng những người nghèo yếu thế làm đội ngũ bán dạo, nhằm bóc lột sức lao động của họ, mà không có bất kỳ hợp đồng lao động nào.
Tiền chiếm dụng từ sức lao động của những người nghèo khổ này, lại được sử dụng để cán bộ đi Tây hưởng thụ, như Công ty xổ số kiến thiết Long An đã làm. Thật là vô nhân đạo.
Đây mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Hầu hết, các công ty xổ số đều “cá mè một lứa” như nhau, chẳng qua, có con cá mè bị mắc lưới, có con không bị mà thôi. Đấy là một trong những hình ảnh biến tướng của cái gọi là kinh tế thị trường định hướng Xã hội Chủ nghĩa.
Thái Hà – Thoibao.de