Ngày 9/5/2025, lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng Phát xít Đức tại Quảng trường Đỏ – Moscow, theo dự kiến sẽ có nhiều nhà lãnh đạo quốc tế, trong đó có Tổng Bí thư Tô Lâm, đại diện Việt Nam tham dự.
Tuy nhiên, tuyên bố “lấp lửng” của Tổng thống Ukraine Zelenskyy khi cho rằng “Ukraine không thể đảm bảo an toàn cho các nhà lãnh đạo thế giới tại Moscow”, cùng với các tin đồn về khả năng tấn công đã gây lo ngại về sự an toàn của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Tuyên bố của Zelenskyy được xem là động thái chiến lược nhằm gây áp lực lên Nga, làm suy yếu uy tín của lễ duyệt binh một biểu tượng sức mạnh của Moscow. Nhưng không thể loại trừ khả năng Ukraine sử dụng máy bay không người lái (UAV) hoặc hành động phá hoại tấn công Quảng trường Đỏ.
Đến sáng ngày 4/5 theo giờ Hà nội, đã có 4 nguyên thủ quốc gia đã nhận lời nhưng sau đó từ chối tham dự Lễ Chiến thắng 9/5/2025 với các lý do khác nhau. Như các Tổng thống Modi (Ấn Độ), Robert Fico (Slovakia), và Aleksandar Vučić (Serbia) và Thủ tướng Hungary Viktor Orbán và danh sách khả năng sẽ còn kéo dài.
Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moscow chỉ cách biên giới Ukraine 500 km, và Ukraine từng chứng minh năng lực tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, kể cả khu vực lân cận Moscow. Ngoài ra, Nga có thể tự tạo ra sự cố để đổ lỗi cho Ukraine, làm phức tạp tình hình an ninh. Điều này sẽ biến Moscow thành khu vực nguy hiểm, khiến việc tổ chức lễ duyệt binh trở nên bất khả thi.
Theo giới chuyên gia về an ninh, một cuộc tấn công, dù khó thực hiện, nhưng vẫn có thể sẽ gây nguy hiểm trực tiếp cho Tổng Bí thư Tô Lâm và đoàn Việt Nam.
Trong trường hợp xấu nhất, khi nhận được thông tin tình báo về âm mưu tấn công hoặc xảy ra vụ tấn công trước sự kiện, Tổng Bí thư Tô Lâm có thể phải chủ động rút lui. Kế hoạch sơ tán khẩn cấp hoặc rút ngắn lịch trình chuyến thăm Nga cũng đã được chuẩn bị.
Trong bối cảnh như vậy, việc Tổng Bí thư Tô Lâm tham dự lễ Duyệt binh ngày 9/5, là một kế hoạch quá nhiều rủi ro. Thì kịch bản nhà nước Việt Nam từ tham dự đến rút lui, để bảo vệ lãnh đạo là điều cần thiết. Không thể đem sinh mệnh của người đứng đầu của đảng, để đánh đổi lấy tình hữu nghị “viển vông”.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
