Người gốc Việt ủng hộ Đảng Dân chủ Mỹ vỡ òa trong sung sướng khi kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ 2020 cho thấy ông Joe Biden đắc cử trong khi những người ủng hộ đương kim Tổng thống Donald Trump cảm thấy thất vọng và không tin là ông Biden chiến thắng.
Hôm thứ Bảy ngày 7/11, sau khi vượt mốc 270 phiếu đại cử tri cần thiết, ứng viên Dân chủ Joe Biden được hầu hết các mạng lưới truyền thông loan tin đắc cử Tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ.
Tối cùng ngày, ông Biden đã có bài diễn văn tuyên bố chiến thắng trước quốc dân mà trong đó ông kêu gọi đoàn kết và nêu những ưu tiên trong chương trình nghị sự của mình.
Tổng thống Donald Trump chưa thừa nhận thất cử, cáo buộc cuộc bầu cử có gian lận, và đã khởi sự các hành động pháp lý.
‘Được giải thoát’
Từ thành phố Riverside, bang California, cô Nguyễn Minh Hà, thành viên của Hội người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Joe Biden, cho biết cô ‘vui mừng muốn khóc’.
“Trong gia đình chúng tôi ôm nhau, khóc cười với nhau. Bạn bè chúng tôi gọi nhau qua Zoom để nói chuyện,” cô nói và cho biết trong ngày 21/11 cô và bạn bè trong Hội sẽ tổ chức hai bữa tiệc ăn mừng chiến thắng của ông Joe Biden.
“Sau 4 năm tranh đấu không ngừng, cuối cùng chính nghĩa cũng đã thắng gian tà, sự thật thắng điều giả dối,” cô Minh Hà, vốn tích cực lên mạng xã hội vận động cho ông Biden, bày tỏ. “Người dân Mỹ đã chọn một người thực sự quan tâm họ lên làm Tổng thống của họ.”
Cô mô tả cảm giác cô cho là ‘được giải thoát’ sau bốn năm qua dưới chính quyền của Tổng thống Trump: “Giờ đây tôi không cần phải theo dõi tin tức mỗi ngày với cảm giác lo lắng rằng không biết Tổng thống Trump sẽ tiếp tục làm điều gì để dân chúng cảm thấy xấu hổ với thế giới.”
Cô tán dương bài phát biểu chiến thắng của ông Biden ‘muốn đoàn kết mọi người chứ không hề nói những lời chia rẽ’.
Cử tri này chỉ ra việc ông Biden ngay lập tức thành lập ban đặc trách chống dịch Covid-19 là bằng chứng cho thấy ‘Biden quan tâm đến người dân’ vì ‘dịch bệnh liên quan đến sinh mạng, sự sống chết của người dân nên là vấn đề lớn nhất’.
Ảnh: ông Joe Biden vui mừng trước chiến thắng, trong khi ủy ban bầu cử quốc gia vẫn chưa công bố quyết định cuối cùng
“Cách làm đó cũng thể hiện sự khôn ngoan vì nếu giải quyết được dịch bệnh thì sẽ giải quyết được vấn đề kinh tế luôn,” cô Hà dự đoán.
Về cáo buộc của ông Trump là phe Dân chủ ‘gian lận phiếu bầu’, cô chỉ ra rằng ông Trump đã đưa ra rất nhiều thuyết âm mưu từ lúc ông ra tranh cử, chẳng hạn cựu Tổng thống Barack Obama không sinh ra ở Mỹ, nên cô không tin.
Cô Hà sống trong khu vực mà cô gọi là ‘vùng đỏ’ tức đa số người dân ủng hộ Đảng Cộng hòa. Theo lời cô thì sau khi có tin ông Biden đắc cử, không khí nơi cô ‘rất im lìm’ và ‘không có ai ra ngoài ăn mừng’.
Cô nói cô ‘thông cảm cho nỗi thất vọng của những người ủng hộ ông Trump’ nhưng không chấp nhận việc họ tin vào thuyết âm mưu rằng ‘cuộc bầu cử này có gian lận’.
“Phản ứng đó của họ rất là sai trái tôi không thể chấp nhận được. Những người đếm phiếu là những người dân bình thường họ tình nguyện đem thời gian công sức đi làm mà theo Trump nói là gian lận thì tôi không bao giờ có thể chấp nhận,” cô nói.
Cô cho biết anh trai của cô, một người ủng hộ Tổng thống Trump mạnh mẽ, cũng đang rất thất vọng. Facebook của cô Hà cũng đã bị những người ủng hộ ông Trump báo cáo nên cô đã bị tước tài khoản.
Tuy nhiên, cô cho rằng nỗi buồn của những người ủng hộ ông Trump ‘sẽ chóng qua đi’. “Rồi họ sẽ thấy cuộc sống dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden sẽ là cuộc sống bình an, hạnh phúc,” cô Hà nói.
‘Tin giả’
Trong khi đó, anh trai của cô Minh Hà, nhạc sĩ Trung Nghĩa, tay guitar quen thuộc trong cộng đồng người Việt hiện đang sống ở thành phố Westminster, bang California, cho VOA biết ông không chấp nhận việc ông Biden được tuyên bố là Tổng thống đắc cử.
“Báo chí Mỹ loan toàn là tin giả vì đài báo không có thẩm quyền để tuyên bố ai là người thắng cử,” ông lặp lại lập luận của đa số những người ủng hộ ông Trump.
Ông nói khi nhận được tin ông Biden được tuyên bố thắng cử, cảm giác của ông ‘rất là thất vọng’ vì ‘sự gian lận quá trắng trợn’.
“Tôi cũng thấy buồn vì nước Mỹ rơi vào tình trạng quá xấu như vậy,” ông nói và cho biết mọi chuyện ‘phải được giải quyết ở Tòa án Tối cao của Mỹ’.
Ban vận động tranh cử của ông Trump đã khởi sự một số vụ kiện ở các bang Nevada, Georgia, Michigan nhưng đã bị bác bỏ. Hiện tại chưa có thông tin gì về vụ kiện bầu cử của ông Trump được đưa lên Tòa án Tối cao.
Ông Trung Nghĩa cho biết bản thân ông khi đi bầu cũng ‘gặp những chuyện khác thường’ nhưng ông sẽ không báo cáo vào đường dây nóng thu thập bằng chứng của Đảng Cộng hòa vì, theo ông, ‘quá nhiều người đã có bằng chứng rồi’.
Cử tri này cũng bác tố cáo cho rằng ông Trump đưa ra cáo buộc gian lận không chứng cứ: “Người ta là lãnh đạo nắm vận mệnh đất nước thì không có nói quá đâu.”
Chỉ ra việc các đám đông khổng lồ tham gia các buổi vận động tranh cử của ông Donald Trump so với con số bên ông Biden, ông Nghĩa đặt vấn đề: “Vậy thì số phiếu phổ thông sẽ là sao?”
“Tất cả 70 triệu người Mỹ đều muốn ông Trump thắng. Đó là chính thắng tà,” ông Nghĩa nói, ý nhắc đến số phiếu phổ thông mà ông Trump đã giành được.
Nhà văn Nguyễn Viện đưa ra nhận định có vẻ trung tính hơn, nhưng vẫn nghiêng về phe ủng hộ Trump:
“Dù ai làm tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ tới, thì cuộc bầu cử này cũng cho thấy số người yêu và ghét Trump khá cân bằng, cho dù truyền thông trong 4 năm qua không ngừng mô tả Trump như một kẻ xấu xa thậm tệ.
Có lẽ chưa có một nhân vật chính trị đương đại nào lại tạo ra nhiều cảm xúc trái chiều đến thế. Và cũng chưa có một nhân vật nào lại có thể tạo ra nhiều bi kịch giữa tình bạn, tình gia đình đến thế.
Với tôi, có Trump thế giới thật đỡ buồn.” nhà văn Nguyễn Viện nêu ý kiến.
“Tuần trước tôi bị một người anh thân tình sống cùng thành phố nói lời chia tay và xóa bạn với tôi trên Facebook. Lý do, anh đã nhiều lần nhắc, “Thôi, em đừng viết gì về ông Tổng thống của anh nữa”, tôi vẫn không làm theo.” ông Võ Ngọc Ánh từ thành phố Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ kể.
“Đây không phải lần đầu tôi bị người khác ngưng nói chuyện, hủy kết bạn sau khi tôi viết về Donald Trump, dù trước đó chúng tôi khá thân nhau ngoài đời, hợp nhau về nhiều chủ đề từ chính trị, lịch sử, văn hóa, xã hội, đến niềm tin.
Trên mạng xã hội Facebook tôi có bạn ở khắp vùng miền, quốc gia, khác tôn giáo, không cùng cách thức đấu tranh, chẳng chung sở thích… trước đây vẫn trao đổi với nhau về nhiều vấn đề để học hỏi lẫn nhau. Nhưng khi biết tôi suy nghĩ về Trump khác họ, đã có không ít người ngừng tương tác, hủy bạn.” ông Võ Ngọc Ánh nói thêm.
“Kẻ phản bội” hay “bọn Cộng sản” là những phản ứng của người gốc Việt ở Mỹ trước những thông tin về nhóm Người Mỹ gốc Việt Ủng hộ Biden được lan truyền trên mạng vào tháng trước.
Nhiều người Việt ủng hộ Tổng thống Donald Trump tái đắc cử cho rằng ông Joe Biden, ứng cử viên tranh cử tổng thống đại diện Đảng Dân chủ, “tôn thờ” Trung Quốc và phản đối việc tiếp nhận người tị nạn tới Mỹ sau Chiến tranh Việt Nam, trong số nhiều lý do khác.
Trang web của nhóm người Việt cấp tiến nói rằng “Nhiều người Mỹ gốc Việt tin rằng Biden ủng hộ Trung Quốc và nếu ông làm tổng thống, Trung Quốc sẽ thống trị Việt Nam” và cho rằng “quan hệ của Biden với Trung Quốc khá phức tạp nhưng các chuyên gia tin rằng chính phủ Biden sẽ có chính sách cứng rắn với Trung Quốc”.
Trang mạng VietFactCheck phản bác thông tin mà nhiều người Mỹ gốc Việt cho rằng “cựu phó Tổng thống Biden và đảng Dân Chủ chống việc định cư của người tỵ nạn Việt tại Hoa Kỳ” bằng việc đưa ra bằng chứng ông Biden, lúc đó là thượng nghị sỹ, bày tỏ lo ngại về việc đưa thêm viện trợ quân sự vào thời điểm cuối của cuộc Chiến tranh Việt Nam nhưng chào đón những người tị nạn vào Mỹ.
“Càng gần đến ngày bầu cử, cảm xúc của họ càng tăng cao và khả năng cư xử văn minh với nhau, lắng nghe nhau không còn nữa”, My-Linh Thai, dân biểu tiểu bang Washington đại diện đảng Dân chủ nói với VOA khi nhận định về sự xung khắc trong cộng đồng người Việt trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay. Dân biểu gốc Việt, từng là một di dân tị nạn Chiến tranh Việt Nam khi tới Mỹ lúc 15 tuổi, cho rằng sự chia rẽ trong cộng đồng gốc Việt “lớn hơn nhiều lần” trong cuộc đua của hai ứng viên Trump-Biden so với những cuộc bầu cử trước đây.
Đó là những ‘trận chiến’ của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trước thềm cuộc bầu cử tháng 11. Sự chia rẽ này gợi lên những vết thương lòng từ cuộc Chiến tranh Việt Nam, khi quân Bắc Việt của Đảng Cộng sản tràn xuống “giải phóng” miền Nam khiến hàng triệu người Việt phải bỏ ra đi. Đối với một số người, nó gợi nhớ đến những cuộc vượt biển đầy gian khổ để rời khỏi Việt Nam khi đất nước hoàn toàn thuộc chế độ Cộng sản.
Nhiều người tị nạn Việt tin rằng Đảng Cộng hoà có chủ trương chống Cộng sản và họ cũng cảm thấy được Đảng Cộng hoà chào đón nhiều hơn khi tới Mỹ.
“Những người Việt Nam tị nạn hải ngoại hay vượt biên ra nước ngoài (tới Mỹ) thì cũng một phần phải nhớ đến chính phủ Mỹ đã nhận người tị nạn của mình vào,” Tina Phạm, một người được cha đẻ bảo lãnh đến Mỹ năm 1993 và hiện là phó chủ tịch Cộng đồng người Việt ở Jacksonville, Florida, nói với VOA . “Nếu chính phủ Mỹ không nhận ba của tôi là người tị nạn thì làm sao mình có được cơ hội nên mình lúc nào cũng phải nhớ ơn. Nhưng khi đến nước Mỹ rồi mình phải tìm hiểu được lịch sử của Mỹ và thành phần nào của (chính phủ) Mỹ đã giúp cho người tị nạn (Việt) và thành phần nào không giúp cho người tị nạn (Việt)”.
Một trong những đăng tải trên Facebook trong nhóm Người Việt Nam ủng hộ Tổng thống Trump cho rằng với việc ông Trump tái đắc cử, “từ đây chế độ cộng sản rừng rú, man rợ sẽ bị xoá sổ trên toàn thế giới”.
Trong các phát biểu cũng như những quảng cáo trên truyền hình hay trên đường phố của chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Trump đưa ra quan điểm rõ ràng về việc loại bỏ chủ nghĩa xã hội ra khỏi nước Mỹ, một quan điểm mà nhiều người tị nạn Việt ủng hộ vì họ cho rằng nó gắn với chủ nghĩa cộng sản mà họ đã rời bỏ để tìm đến tự do và dân chủ sau Chiến tranh Việt Nam. Đó cũng là một lý do vì sao nhiều người gốc Việt, đặc biệt thuộc thế hệ người tị nạn đến Mỹ sau chiến tranh, ủng hộ ông Trump.
Một cuộc thăm dò của AAPI đưa ra hồi tháng 9 cho thấy người Mỹ gốc Việt là nhóm duy nhất trong cộng đồng gốc châu Á ở Mỹ ủng hộ Tổng thống Trump nhiều hơn so với cựu Tổng thống Biden – 48% cho ứng viên đảng Cộng hoà và 36% cho ứng viên đảng Dân chủ.
Theo dân biểu gốc Việt My-Linh, sự xung đột đang làm chia rẽ một số gia đình trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt là “một thế giới thu nhỏ của một bức tranh rộng lớn hơn” của nước Mỹ. Giữa bối cảnh này, một số người gốc Việt trong những ngày qua đã lên tiếng trên mạng xã hội kêu gọi cộng đồng của mình bỏ qua những khác biệt về quan điểm chính trị để đoàn kết trở lại.
Ca sỹ Như Loan là một trong hàng chục triệu người Mỹ đã bỏ phiếu sớm cho kỳ bầu cử tổng thống lần này. Cô cho biết rằng cô đã bỏ phiếu vì sự công bằng, nhân đạo, cho phụ nữ quyền được lựa chọn, và cho hy vọng. “Tôi bỏ phiếu cho những điều mà tôi tin tưởng”, cô viết trong một đăng tải trên trang Facebook cá nhân. “Tôi hy vọng rằng thậm chí nếu bạn không cùng quan điểm với tôi thì vẫn tôn trọng nó. Tôi cũng sẽ làm như vậy với bạn. Dù quan điểm của bạn là gì, hãy để tiếng nói của bạn được lắng nghe”.
“Nếu ai cũng đưa ra ý kiến của mình trong cách tôn trọng người khác thì sự chia rẽ sẽ không bị lớn quá”, bà Tina nói. “Bởi cuối cùng thì các mối quan hệ giữa gia đình và bạn bè vẫn quan trọng hơn mối quan hệ với những người chính trị gia mà họ không biết mình là ai.”
Còn dân biểu My-Linh thì “hy vọng rằng sau cuộc bầu cử này, khi những cảm xúc không còn dâng cao thì cộng đồng người Mỹ gốc Việt có thể ngồi lại với nhau và có những cuộc hội thoại sâu sắc và đầy tình yêu thương.”
Hải Yến – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Còn bao nhiêu phần trăm thắng cử cho Trump, tại sao?
>>> Hèn với Trọng, ác với Trump
>>> Tại sao Việt Nam im lặng trước tin Biden là ‘tổng thống đắc cử’?
Cách cài vượt tường lửa miễn phí:
Điện thoại di động (mobile phone) = https://bit.ly/2QCRpE7
Trình duyệt (browser) = https://bit.ly/3hKTidT
