Bộ Tứ muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam

Link Video: https://youtu.be/XfhvXOmbYn0

RFA Tiếng Việt ngày 24/6 có bài “Bộ tứ Mỹ, Nhật, Ấn, Úc cấp tập ghé thăm, Việt Nam hành động thầm lặng”.

RFA dẫn lời một nhà nghiên cứu thạo tin Việt Nam cho hay, trong chuyến thăm Trung Quốc từ ngày 25 đến 28/6/2023, và dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), Thủ tướng Phạm Minh Chính khi hội kiến Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Chủ tịch Tập Cận Bình, ông Chính sẽ nói chuyện thẳng thắn với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông, mặc dù, người này tiên liệu, Bắc Kinh sẽ không dễ dàng nhượng bộ.

Bên cạnh đó, RFA cho biết, trong tháng 6/2023 đã diễn ra một loạt sự kiện ngoại giao nổi bật của Việt Nam, với 4 nước thuộc Đối thoại Tứ giác An ninh (QUAD) là Mỹ, Nhật, Ấn, Úc. Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã thăm Việt Nam trong 2 ngày 3 và 4/6. Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh thăm Việt Nam từ ngày 7 đến ngày 10/6, và sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phan Văn Giang thăm Ấn Độ từ ngày 17 đến ngày 20/6. Trong hai chuyến thăm cấp cao này, Ấn Độ tặng Việt Nam tàu hộ vệ tên lửa INS Kirpan. Tàu trục chở máy bay JS Izumo (có khả năng đóng vai trò tàu sân bay với tiêm kích F-35) và JS Samidare của Nhật Bản đã cập cảng Cam Ranh từ ngày 20 đến 23/6. Cuối cùng là tàu sân bay USS Ronald Reagan của Mỹ dự kiến sẽ đến thăm Đà Nẵng từ ngày 25 đến 30/6.

RFA dẫn lời Tiến sĩ Nagao Satoru ở Hudson Institute, bình luận về các động thái này, “đúng là tất cả các nước QUAD nói trên (Mỹ, Nhật, Ấn, Úc) đều muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam.”

Lý do được ông Nagao giải thích là:

Thứ nhất, Việt Nam có vị trí quan trọng trong chiến lược đối trọng với Trung Quốc của Bộ Tứ.

“Nếu QUAD hợp tác với Việt Nam, họ có thể chia chi tiêu quân sự của Trung Quốc ra nhiều mặt hơn nữa. Điều này không chỉ có lợi cho QUAD mà còn có lợi cho cả Việt Nam.”

Lý do thứ hai là những thay đổi trong thượng tầng lãnh đạo ở Việt Nam gần đây và các nước cần xây dựng lại các mối quan hệ hợp tác, đồng thời bày tỏ thông điệp cam kết ủng hộ Việt Nam.

Lý do cuối cùng nhưng quan trọng nhất, là việc Trung Quốc ngày càng hung hăng hơn ở Biển Đông, như vậy, các nước trong Bộ Tứ cũng phải thể hiện sự hiện diện của mình.

Theo ông Nagao, các nước trong khu vực như Việt Nam, đang lo lắng về một kịch bản trong tương lai là, nếu Trung Quốc đẩy mạnh hơn nữa mức độ hung hăng của họ ở khu vực Đông Nam Á, thì các nước Bộ Tứ sẽ không tăng cường hỗ trợ khu vực này.

“Việt Nam không phải là đồng minh chính thức của Hoa Kỳ. Như vậy, không dễ tưởng tượng rằng, Mỹ sẽ chiến đấu cho Việt Nam. Vì vậy, phía QUAD nên gửi thông điệp tới Việt Nam rằng, họ có thiện chí hỗ trợ Việt Nam, nếu Việt Nam thúc đẩy hợp tác với QUAD. Đây là thông điệp quan trọng khi Việt Nam đứng trước sự khiêu khích từ Trung Quốc.”

“Cho đến nay, QUAD và Việt Nam không phải là mối quan hệ bền chặt như các liên minh. Nhưng trong vấn đề Trung Quốc, QUAD và Việt Nam có chung lợi ích. QUAD muốn gửi thông điệp thúc đẩy hợp tác vì tương lai.”

RFA dẫn quan điểm của nhà nghiên cứu Hoàng Việt, nhận xét rằng, Mỹ thường có sự phối hợp với các nước đồng minh như Nhật Bản. Do đó, việc tàu sân bay trực thăng của Nhật là Izumo tàu khu trục JS Samidare vào vịnh Cam Ranh, Nha Trang chỉ trước ít ngày tàu sân bay Hoa Kỳ USS Ronald Reagan ghé thăm Đà Nẵng, không phải là ngẫu nhiên.

“Những động thái này ít được báo chí trong nước đưa tin, mà chủ yếu là tin tức từ truyền thông nước ngoài. Điều đó cho thấy, Việt Nam muốn xúc tiến nhiều việc, nhưng im lặng mà làm, chứ không muốn ồn ào trên truyền thông”, ông Việt cho biết.

RFA dẫn ý kiến của nghiên cứu sinh tiến sĩ Trần Bằng tại Đại học Paris 2 Panthéon-Assas, Pháp, cho rằng, với Việt Nam, các hoạt động mời tàu chiến Mỹ, Nhật ghé thăm hoặc tập trận với ASEAN là cần thiết, nhưng có lẽ chỉ có tác dụng răn đe ngắn hạn. Điều quan trọng là nâng cấp công nghệ quốc phòng trong tổng thể năng lực khoa học công nghệ nói chung của Việt Nam.