Bàn cờ Nhân sự Đại hội 14, vì sao T. Lâm phải cảnh báo nạn chạy chức, chạy quyền?

Hội nghị Trung ương 13 – Khóa 13 khai mạc sáng 6/10/2025 tại Hà Nội đã mở màn cho giai đoạn nước rút chuẩn bị cho Đại hội Đảng lần thứ 14. 

Đây không chỉ là một sự kiện mang tính tổ chức, mà là cuộc “tổng kiểm tra” quyền lực quy mô lớn nhất của hệ thống chính trị Việt Nam, với câu hỏi: Những ai sẽ là người nắm quyền lực cao nhất trong bộ máy lãnh đạo của Đảng CSVN từ năm 2026?

Trong phát biểu khai mạc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh công tác nhân sự là “then chốt của then chốt”, đồng thời yêu cầu tuyệt đối không để lọt người cơ hội, bè phái, chạy chức, chạy quyền vào Ban Chấp hành Trung ương. 

Đây là phát biểu khiến dư luận đặc biệt chú ý, vì nó cũng giống y như câu nói của cố Tổng Bí thư Trọng trước đây, và nó cho thấy “căn bệnh” quyền lực trong chính trường Việt nam dường như vẫn chưa chấm dứt.

Đại hội Đảng Khóa 13 được xem là một nhiệm kỳ biến động nhất của lịch sử Đảng CSVN. Hơn 30 ủy viên Trung ương và 7 ủy viên Bộ Chính trị bị kỷ luật, với một loạt vụ án kinh tế như Việt Á, Phúc Sơn, Thuận An… đã làm rung chuyển bộ máy. 

Công cuộc “đốt lò” của Đảng đã khiến không ít quan chức cao cấp ngã ngựa, nhưng đồng thời cũng làm bộc lộ ra thực tế đáng ngại mang tính hệ thống. Đó là, các sai phạm xuất phát từ cơ chế tuyển chọn Nhân sự cấp cao.

Bởi trên thực tế đã cho thấy, trong suốt nhiều nhiệm kỳ gần đây, tình trạng “chạy chức, mua ghế” đã trở thành giao dịch không thể thiếu. Khi các chiếc ghế quyền lực đã trở thành hàng hóa được định giá bằng tiền và mối quan hệ. 

Thì đạo đức công vụ ở Việt nam khi ấy chỉ còn là tấm áo khoác “thừa thãi” và không còn cần thiết. Một cựu quan chức của Đảng sau khi nghỉ hưu đã thẳng thắn thừa nhận: “Ai mua được ghế, người đó phải thu lại vốn. Đó là lý do vì sao tham nhũng không bao giờ hết.”

Theo các chuyên gia chính trị quốc tế cũng bình luận rằng: Ở Việt Nam, câu hỏi không phải là có ai chạy chức hay không, mà là ai được quyền “định nghĩa” thế nào là chạy chức, và mua ghế?

Theo đó, nếu quyền lực vẫn tập trung trong tay một nhóm nhỏ như hiện nay, thì việc chống chạy chức, mua ghế chẳng khác nào để người bán tự kiểm soát người mua.

Trong bối cảnh Đại hội 14 đang đến gần, dư luận xã hội tin rằng mọi động thái nhân sự đều mang màu sắc chính trị rõ rệt. 

Việc Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu cán bộ phải “trong sáng như gương, sắc bén như gươm”, cũng đã cho thấy đây là một thách thức không nhỏ khi cái bóng của quyền lực ngầm chi phối quy trình lựa chọn nhân sự. 

Một mặt, nó khẳng định quyết tâm làm trong sạch bộ máy. Mặt khác, nó cũng là thông điệp gửi đến những “nhóm lợi ích” đang tìm cách thao túng quy trình đề cử và lựa chọn nhân sự cho Ban Chấp hành Trung ương.

Tuy nhiên, với một bộ máy vẫn vận hành cũ kỹ chỉ thay người giữ ghế, chứ không thay đổi cách làm, cũng như khi các nhân sự cấp cao vẫn được lựa chọn trong “phòng kín”, của một hệ thống thiếu giám sát.

Tin giờ chót, nguồn tin nội bộ của Thoibao.de tiết lộ cho biết, trong cuộc bỏ phiếu kín của Bộ Chính trị về việc giới thiệu nhân sự Tổng Bí thư cho nhiệm kỳ tới. 

Cả ông Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính đều nhận dưới 8/16 phiếu – không quá bán, và chỉ có Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang, bất ngờ dẫn đầu với 9/16 phiếu. 

Kết quả ấy không chỉ phản ánh thế cân bằng quyền lực giữa các phe, mà còn cho thấy cuộc chơi nhân sự đang ở thế giằng co chưa có tiền lệ. 

Và thông tin kể trên đã phản ảnh cho thấy lý do vì sao, theo giới phân tích, Tổng Bí thư Tô Lâm đang buộc phải nỗ lực tái định hình trật tự chính trị, đưa yếu tố “nhân cách cán bộ” trở lại trung tâm để cứu vãn. 

Trà My – Thoibao.de