Chủ trương sách giáo khoa dùng một lần của Bộ Giáo dục, dù không chính thức được công nhận là một chính sách, nhưng đã trở thành vấn đề thực tế khiến công luận bức xúc, không chỉ vì làm cho chi phí giáo dục tăng cao mà còn vì cảm giác lãng phí.
Được biết, chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018 đã được triển khai từ năm học 2020-2021, với chủ trương “một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa,” thay vì chỉ có một bộ sách giáo khoa thống nhất như trước đây.
Tuy nhiên, một số bộ sách giáo khoa mới, với nhiều bài tập thực hành trực tiếp trên sách, khiến học sinh phải viết, vẽ hoặc ghi chú vào sách. Điều này làm giảm khả năng tái sử dụng của sách giáo khoa cho học sinh các khóa sau.
Trước đây, sách giáo khoa thường được dùng lại qua nhiều thế hệ học sinh, thể hiện tinh thần tiết kiệm và chia sẻ. Nay, việc sách giáo khoa bị bắt buộc “dùng một lần” bị xem là đi ngược với giá trị này.
Đáng chú ý, giá sách giáo khoa mới tăng đáng kể so với sách giáo khoa cũ, trong khi thu nhập của nhiều gia đình, còn hạn chế. Việc phải mua sách mới mỗi năm, thay vì tận dụng sách cũ đã khiến chi phí giáo dục tăng cao, và gây áp lực lớn cho phụ huynh.
Đồng thời, công luận đặt câu hỏi về lợi ích nhóm đằng sau việc xuất bản và phát hành sách giáo khoa của Bộ Giáo dục.
Trên mạng xã hội đã xuất hiện các ý kiến được cho là của Tổng Bí thư Tô Lâm, khi yêu cầu cần thống nhất sử dụng chung một bộ sách giáo khoa trên cả nước, đồng thời khuyến khích việc tái sử dụng sách giáo khoa.
Theo giới chuyên gia giáo dục, chủ trương sách giáo khoa dùng một lần, không phải là ý định ban đầu của chương trình giáo dục mới năm 2018. Nhưng, do cách triển khai theo hướng xã hội hóa sách giáo khoa, và dường như đang ưu tiên cho “nhóm lợi ích” xuất bản của Bộ Giáo dục, hơn là lợi ích của học sinh và phụ huynh, đặc biệt với các gia đình khó khăn.
Có ý kiến ví von rằng, hãy tưởng tượng, cảnh một người ăn xin nhặt một mẩu bánh rơi vãi trong nhà hàng để ăn. Nhưng gã chủ quán không cho, giật lấy miếng bánh và vứt vào sọt rác. Với mục đích, nhằm bắt người ta phải bỏ tiền ra mua cái bánh mới.
Và chiêu trò sách giáo khoa dùng 1 lần cũng “khốn nạn” y như vậy.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
