Người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu vì lạm phát và thất nghiệp

Link Video: https://youtu.be/O1O3pAj9Y3Y

Người tiêu dùng Việt Nam khá quen thuộc với các sản phẩm của Tập đoàn Masan như: nước mắm Nam Ngư, nước tương Chinsu, mì ăn liền Omachi… Masan là một tập đoàn chuyên sản xuất về các mặt hàng tiêu dùng, được xếp thứ 2 trong mảng này. Mục tiêu của họ là nhắm tới “người tiêu dùng thế hệ mới”. Chiến lược của họ là đa dạng hóa, tiện lợi hóa, cao cấp hóa sản phẩm, và thúc đẩy sự dịch chuyển hành vi từ mua sắm truyền thống sang kênh mua sắm hiện đại và đa kênh.

Bản báo cáo mới được công bố gần đây của Công ty Chứng khoán Bảo Việt cho biết, trong ngắn hạn, chiến lược của Masan sẽ gặp phải một số khó khăn, do người tiêu dùng đang thắt chặt chi tiêu. Bối cảnh chung của xã hội Việt Nam hiện nay là nạn thất nghiệp đang gia tăng, lạm phát cao, tín dụng bị thắt chặt và giá cả các loại tài sản tích lũy như bất động sản, chứng khoán… giảm mạnh, điều này dẫn đến tình trạng người dân bắt buộc phải thắt chặt chi tiêu và doanh thu của các ngành hàng tiêu dùng giảm theo.

Trong 9 tháng đầu năm, việc kinh doanh của Masan giảm mạnh và tình trạng này vẫn còn kéo dài. Chỉ riêng trong tháng 9, doanh thu thuần đã giảm 14,3% và lợi nhuận sau thuế giảm tới 46,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Phía Masan cho rằng, họ đã quá lạc quan trong kế hoạch tăng trưởng được xây dựng từ đầu năm nay.

*Hình: Bài báo trên cafef.vn nói về tình trạng kinh doanh giảm sút của Masan*

Từ giữa năm, giá xăng tăng mạnh, nguồn cung nguyên liệu nhập khẩu khan hiếm, giá đầu vào của nhiều ngành hàng tăng… Thực tế này khiến các doanh nghiệp phải tăng giá bán để duy trì sản xuất, dẫn đến lạm phát cao.

Các mặt hàng tiêu dùng đồng loạt tăng giá, nhiều loại rau củ tăng gấp đôi, gấp ba, ví dụ một bó rau muống, rau cải đã tăng từ 10.000đ lên đến 20-25.000đ. Vật giá tăng nhưng lương lại không tăng, điều này dẫn đến việc người dân phải “thắt lưng buộc bụng”, để không bị thâm hụt tài chính gia đình.

Bà Hà ở quận 7, TP. HCM chia sẻ, “khó khăn nhưng vẫn phải sống, vẫn phải mua bán sinh hoạt, nên mình dè sẻn lại. Tùy theo đồng lương mà sống”.

Năm nay, Tết Quý Mão 2023 lại đến sớm hơn mọi năm, nhiều người lựa chọn ăn Tết tiết kiệm vì lương thưởng không đủ, nhiều gia đình phải dùng đến tiền tiết kiệm có sẵn.

Chị Giang, 27 tuổi, quê Thanh Hóa cho biết, “năm nay tôi dự định cắt giảm nhiều khoản, ăn Tết đơn giản và tiết kiệm nhất”. Ngoài giảm mua sắm, chị Giang cũng không du xuân và đi chơi xa. Với mức lương hiện tại, và chưa rõ khoản thưởng Tết ra sao, chị Giang hy vọng có thể đón năm mới tươm tất dù phải thắt lưng buộc bụng. Tương tự, chị Yến, 26 tuổi, ở Hà Nội, chia sẻ, “càng gần Tết càng thấy áp lực vì nhiều khoản cần chi tiêu. Giá cả thì leo thang trong khi túi tiền thì có hạn, năm nay lại làm ăn khó khăn nữa”.

*Hình: Bữa cơm công nhân thời kỳ lạm phát và thất nghiệp*

Dân văn phòng còn khó khăn như vậy, giới công nhân lại càng khó khăn hơn. Suốt mấy tháng nay, hàng chục ngàn công nhân thất nghiệp, hàng trăm ngàn công nhân bị giảm giờ làm, giảm thu nhập. Nhiều công nhân đang lo không có thưởng Tết để trang trải chi tiêu.

Thu nhập trung bình trong điều kiện bình thường của một công nhân ở vào khoảng 7-8 triệu/tháng. Nếu có việc nhiều, họ có thể tăng ca và nâng thu nhập lên đến hơn 10tr, có lúc đạt đến 14 triệu/ tháng. Nhưng hiện nay công việc rất ít, họ phải luân phiên nhau làm việc. Công việc không đủ giờ và thu nhập bị giảm sút rất nhiều. Nhiều công nhân cũng bị giảm việc làm xuống còn một nửa, đồng nghĩa với thu nhập của họ cũng chỉ còn một nửa. Tình hình còn tệ hơn giai đoạn dịch bệnh Covid.

Kinh tế suy thoái, xã hội bất ổn, nhưng chưa thấy Đảng và Chính phủ đưa ra kế sách gì khả thi để hỗ trợ cho người dân, mà chỉ thấy những lời tuyên bố suông như “không để đứt gãy chuỗi cung ứng lao động”. Có lẽ, Đảng đang bận rộn với những cuộc chiến cung đình đang vào hồi gay cấn. Hay là Đảng và đội hậu bị của Đảng đang bận tính toán xem có thể mở thêm những thị trường lao động mới nào đến “bán” cho hết 500.000 con dân, như chủ trương của Đoàn Thanh niên Cộng sản mới đề ra.