Cuộc tấn công vào Ukraine đang thể hiện rõ trong ngân sách nhà nước Nga. Việc sản xuất hàng hóa quân sự giúp ngành công nghiệp tiếp tục hoạt động, nhưng không thể bù đắp cho việc thiếu thu nhập từ kinh doanh năng lượng. Thay vào đó, quỹ nhà nước phải phục vụ, vốn đang dần cạn kiệt.
Ngân sách nhà nước Nga chìm sâu trong sắc đỏ trong quý đầu tiên do chi tiêu vũ khí cao và thu nhập từ xuất khẩu năng lượng giảm. Theo Bộ Tài chính ở Moscow, từ tháng 1 đến tháng 3, khoản thâm thủng ngân sách là 2,4 nghìn tỷ rúp (26,5 tỷ euro). Trong cùng kỳ năm 2022, một khoản thặng dư đáng kể khác là 1,13 nghìn tỷ rúp đã đạt được. Trong quý vừa qua, doanh thu đã giảm 20,8% so với cùng kỳ xuống còn 5,7 nghìn tỷ rúp. Mặt khác, chi tiêu đã tăng 34% lên 8,1 nghìn tỷ rúp.
Tăng cường sản xuất thiết bị quân sự và chi tiêu khổng lồ của chính phủ đang giữ cho ngành công nghiệp của Nga phát triển mạnh. Họ đang giúp giảm thiểu sự suy thoái của nền kinh tế Nga do các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với cuộc chiến chống Ukraine. Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2 năm 2022. Các biện pháp trừng phạt của phương Tây – bao gồm cả việc hạn chế giá dầu mỏ của Nga – nhằm mục đích khiến việc tài trợ cho cuộc chiến trở nên khó khăn hơn.
Rúp mất giá
Đồng thời, đồng tiền quốc gia của Nga đã mất giá đáng kể: đồng rúp đã giảm xuống mức thấp nhất so với đồng euro và đô la kể từ tháng 4 năm 2022. Sự suy giảm đã vượt ngưỡng 90 rúp mỗi euro. Các nhà giao dịch cho biết lý do là một loạt vấn đề, bao gồm việc bán tài sản phương Tây cho các nhà đầu tư trong nước, thúc đẩy nhu cầu đối với đồng đô la. Đồng thời, giá dầu thấp trong tháng 3 đã làm giảm doanh thu xuất khẩu. Đồng rúp là đồng tiền toàn cầu hoạt động kém thứ ba trong năm nay, chỉ sau đồng bảng Ai Cập và đồng peso của Argentina.
Theo cơ quan đánh giá châu Âu Scope, doanh thu từ xuất khẩu dầu và khí đốt giảm đi sẽ làm tăng thâm thủng trong ngân sách nhà nước Nga trong năm nay. Theo phân tích của cơ quan xếp hạng tín dụng, thâm hụt có thể tăng lên 3,5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Vào năm 2022, mức thiếu hụt là 2%. “Các biện pháp trừng phạt và chiến tranh hạn chế sự linh hoạt về tài chính của Nga“, Scope nhấn mạnh. “Điều này là do thu nhập xuất khẩu thấp hơn, chi tiêu liên quan đến chiến tranh cao hơn và sản lượng kinh tế giảm dần.”
Quỹ đầu tư quốc gia tan chảy
Tuy nhiên, nhà nước sẽ có thể bịt lỗ hổng trong ngân sách nhà nước trong thời điểm hiện tại mà không gặp vấn đề gì nghiêm trọng. Cơ quan xếp hạng nhấn mạnh: “Nga có thể tài trợ cho khoản thâm hụt của mình tương đối dễ dàng bằng cách sử dụng Quỹ tài sản quốc gia”. Tuy nhiên, điều này tan biến sau mỗi lần rút tiền: vào cuối năm 2024, quỹ dự kiến chỉ tương ứng với 3,7% GDP, sau khi đã chiếm 10,4% vào cuối năm 2021 – tức là ngay trước khi nổ ra cuộc chiến chống Ukraine .
Một cách khác để bịt lỗ hổng tài khóa là phát hành trái phiếu trong nước cho các ngân hàng quốc doanh. Ngoài ra, chính quyền Nga đang thúc đẩy kế hoạch đánh thuế đặc biệt đối với lợi nhuận doanh nghiệp.
Trung Khoa – (Tổng hợp)
