Cuộc sống không hề dễ dàng đối với những công dân bị chiến tranh tàn phá ở Kherson, nhưng cảnh tượng những kệ hàng đầy ắp hàng đã làm bật lên những giọt nước mắt vui sướng khi siêu thị đầu tiên mở cửa trở lại ở thành phố mới được giải phóng.
Chuối, chanh và sô cô la sang trọng đã được mua một cách hân hoan vào ngày hôm qua khi những người mua sắm Ukraine chào đón những dấu hiệu của cuộc sống bình thường trở lại sau hơn 8 tháng chiếm đóng của Nga.
Các cửa hàng đã đóng cửa và giá cả hàng hóa cơ bản tăng vọt sau khi những kẻ xâm lược của Putin chiếm giữ thành phố miền nam được đánh giá cao trong những ngày đầu tiên của cuộc chiến tắm máu bất hợp pháp của ông ta.
“Đây là ngày tuyệt vời nhất,” thủy thủ Svyatoslav Karapenko, 51 tuổi, nói khi ông và vợ mua đồ ăn nhẹ và đồ ngọt cho con trai ở nhà.
“Chúng tôi lại có giá thấp. Người Nga có kẹo nhưng đắt gấp ba lần và không ngon bằng của chúng ta.”
Chi nhánh của ATB – một trong những chuỗi siêu thị lớn nhất của Ukraine – được trang trí bằng những quả bóng bay có màu xanh và vàng của quốc kỳ nước này khi hàng trăm người mua sắm xếp hàng bên ngoài.
Quản lý cửa hàng Larysa Matviishyna và nhân viên của cô được ca ngợi là anh hùng sau khi làm việc suốt ngày đêm để đưa chi nhánh hàng đầu của họ hoạt động trở lại.
Larysa đã ở lại Kherson trong suốt thời gian chiếm đóng và nói rằng không thể có được những mặt hàng chủ lực chất lượng tốt.
Cô nói thêm: “Người Nga mở một số cửa hàng nhưng hàng hóa thực sự kém phẩm cấp và đắt gấp hai, ba lần.”
“Một chai nước uống 1,5 lít hiện có giá 15 hryvnia Ukraine (35p), trước đây có giá 50 hryvnia (1,15 bảng Anh) trong thời kỳ chiếm đóng. Cứ như thể chúng bán cho chúng tôi những sản phẩm tồi tệ nhất của chúng và tính tiền chúng tôi gấp ba lần.”
Một nhóm từ chuỗi siêu thị chạy đến cửa hàng vài giờ sau khi thành phố được giải phóng. Họ tìm thấy các cửa sổ của nó bị đập vỡ và các kệ trống rỗng.
Các giám đốc điều hành hàng đầu đã ra lệnh cho các xe tải thực phẩm lao về phía nam trên khắp Ukraine, đi qua những ngôi nhà bị đánh bom và cháy trụi đánh dấu chiến tuyến cũ.
Nhiều đoạn đường bị sập, buộc giao thông phải chuyển hướng qua những cánh đồng trên những con đường lầy lội được dán băng đỏ trắng cảnh báo có mìn.
Những người thợ bắt đầu sửa chữa khi Larysa và những người quản lý đồng nghiệp tranh nhau tìm nhân viên xếp các kệ hàng và tính tiền.
Trong số 100 nhân viên làm việc trong cửa hàng trước khi Putin ra tay tàn sát, chỉ còn lại 30 người.
Hầu hết đã chạy trốn khi bắt đầu chiến tranh nhưng một số ít còn lại vào mùa thu khi những người lính điện Kremlin bắn phá người dân địa phương với lệnh rút lui cùng với lực lượng bị đánh bại của họ.
Các quan chức bù nhìn của Nga đã gửi tin nhắn rác cho người dân, yêu cầu họ đi thuyền đến bờ đông của sông Dnipro.
Đó là một câu chuyện tương tự trên toàn thành phố, từng là nơi sinh sống của 300.000 người. Các quan chức địa phương nghi ngờ có tới 200.000 người đã rời đi.
Larysa tập hợp các nhân viên trung thành từ khắp vùng của tỉnh Kherson đã được giải phóng để lấp chỗ trống.
Cô ấy nói: “Chúng tôi có 30 cửa hàng trên khắp Kherson nhưng cho đến nay chỉ có ba cửa hàng mở cửa trở lại, vì vậy chúng tôi đã kêu gọi nhân viên từ những cửa hàng đó đến giúp đỡ.”
Họ đã được chào đón với niềm hân hoan bởi những cuộc trò chuyện vui vẻ.
Các kệ đầy trái cây tươi – bao gồm chanh, dưa và lựu – cũng như toàn bộ lối đi dành riêng cho nước uống.
Thành phố không có điện, không có hệ thống sưởi cũng như nước sinh hoạt kể từ ngày 9 tháng 11, khi người Nga tấn công các trạm bơm và điện.
Bộ trưởng Quốc phòng Mátxcơva Sergei Shoigu đã ra lệnh cho quân đội của mình rút lui một cách nhục nhã sau khi các chỉ huy cho biết họ không còn khả năng tiếp tế cho lực lượng của mình ở bờ tây của Dnipro.
Ukraine đã sử dụng pháo tầm xa do Mỹ sản xuất để đánh sập cây cầu chính bắc qua sông của thành phố.
Phản công
Những nỗ lực tuyệt vọng của Nga để xây dựng một cây cầu phao đã thất bại, buộc các chỉ huy phải rút lui khỏi tỉnh lỵ duy nhất mà họ đã nắm giữ kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược.
Thành phố và vùng nông thôn xung quanh là khu vực duy nhất họ chiếm đóng ở bờ tây của Dnipro.
Việc rút lui đã khiến Putin vô cùng xấu hổ sau khi ông ra lệnh cho các quan chức địa phương của mình ở đó tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý giả để yêu cầu người dân gia nhập Nga.
Khi cuộc bỏ phiếu giả mang lại một cuộc đổ bộ ủng hộ Kremlin có thể đoán trước được, ông đã ký một loạt sắc lệnh đắc thắng, tại một buổi lễ ở Moscow, chính thức sáp nhập Kherson, cùng với các tỉnh Donetsk, Luhansk và Zaporizhzhia, vào liên bang Nga.
Vài ngày sau, quân đội của ông bỏ chạy trong hỗn loạn trước một cuộc phản công chớp nhoáng của Ukraine ở phía đông Kharkiv, vốn đã đẩy vào Luhansk.
Cuộc tấn công Kherson diễn ra lâu hơn khi Ukraine liên tục bóp nghẹt các đường tiếp tế của Nga.
Quyết định từ bỏ thành phố của Mátxcơva đã tránh cho nó những cuộc đọ súng kinh thiên động địa đã biến các thành phố như Mariupol ở phía nam và Severodonetsk ở phía đông thành địa ngục của xác thịt và đống đổ nát.
Những người đàn ông ở lại Kherson cho biết họ đã rất sợ hãi khi rời khỏi nhà vì sợ bị bắt cóc tại các trạm kiểm soát và bị tra tấn.
Các quan chức Ukraine cho biết ít nhất 63 thi thể có dấu hiệu bị tra tấn đã được tìm thấy bên ngoài thành phố.
Vào những dịp phải ra ngoài, người dân để điện thoại ở nhà để tránh bị quan chức Nga lấy trộm hoặc khám xét.
Những người khác chỉ đi ra ngoài với các cặp đôi khác giới để trông ít bị nghi ngờ hơn và họ tránh những con đường chính và nút giao thông.
Nhiều công nhân và người hưu trí đã buộc phải nhận các khoản hỗ trợ của Nga – bằng đồng rúp – vì họ không thể rút tiền lương của chính phủ hoặc lương hưu nhà nước.
Những người khác mất việc làm khi các nhà máy và ngành công nghiệp lớn đóng cửa. Các gia đình tuyệt vọng vượt qua một trong những tình trạng thiếu dịch vụ thiết yếu bằng cách lấy nước từ Dnipro để tồn tại.
Hàng trăm người tập trung mỗi ngày tại quảng trường trung tâm của thành phố để sạc điện thoại của họ trên máy phát điện bên cạnh cột di động tạm thời và điểm phát wifi do chính phủ và lực lượng vũ trang thiết lập.
Nhiều người vẫn xếp hàng để nhận thức ăn. Vậy mà giữa gian khổ vẫn có những mầm xanh của cuộc sống bình thường trở lại.
Một số quán cà phê đã mở cửa trở lại, chạy bằng máy phát điện di động, cung cấp cho khách hàng một ly caffein và một cơ hội khác để sạc điện thoại của họ.
Ít nhất một trong số đó tự hào có một thiết bị đầu cuối vệ tinh Starlink, nơi cung cấp wifi miễn phí của Tesla và tỷ phú Twitter Elon Musk.
Các bảng quảng cáo xung quanh vùng Kherson đã tuyên bố “Nước Nga ở đây mãi mãi” cho đến khi những người công nhân hái anh đào xé bỏ chúng trong tuần này
Tuy nhiên, với lệnh giới nghiêm quân sự nghiêm ngặt vẫn được áp dụng và không có trạm xăng nào hoạt động, những thứ xa xỉ như xem một trận đấu World Cup vẫn là một giấc mơ xa vời.
Nhân viên bệnh viện tiết lộ họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc cho bệnh nhân xuất viện nhanh hơn bình thường vì không có cách nào để sưởi ấm các phòng bệnh.
Tuy nhiên, y tá phụ sản Ilena, người được quấn trong một chiếc áo choàng ngoài quần áo để giữ ấm, cho biết: “Không điện, không nước, không sưởi ấm – nhưng chúng tôi có tự do, chúng tôi đang ở Ukraine. Đó là điều quan trọng nhất.”
Vũ Quang – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Tiếng kêu xé lòng của nạn nhân nhưng kẻ lừa đảo vẫn nhởn nhơ. Ông Tổng Trọng nghĩ sao?
>>> Bộ Công an làm lơ, nhóm lừa đảo tiền số tiếp tục tung chiêu mới và thách thức nạn nhân
>>> Công điện của Bộ Công thương và ca dao mùa thiếu xăng
Tiếng kêu xé lòng của nạn nhân nhưng kẻ lừa đảo vẫn nhởn nhơ. Ông Tổng Trọng nghĩ sao?