Chiều ngày 4/4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã trách cứ Đại tá Brett Crozier, chỉ huy bị cách chức của tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, vì đã cho thủy thủ lên bờ ghé thăm Việt Nam khiến họ bị lây nhiễm Cúm Vũ Hán.
“Bây giờ tôi đoán thuyền trưởng đã dừng lại ở Việt Nam và mọi người đã lên bờ ở Việt Nam,” ông Trump nói, theo biên bản cuộc họp báo của Nhà Trắng đăng tải hôm 5/4.
“Rất nhiều người đã lên bờ. Họ quay trở lại và họ bị nhiễm bệnh,” ông Trump nói tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng hôm 4/4 khi được hỏi về quyết định cách chức Đại tá Crozier hôm 2/4.
Tính đến 5/4, đã có 155 thủy thủ trên tàu và bản thân Đại tá Crozier đã bị nhiễm Cúm Vũ Hán.
Một điều đáng ngạc nhiên là phía Việt nam nhất là khu vực Đà nẵng không có báo cáo ai bị nhiễm virus Cúm Vũ Hán trong khi có hàng trăm người Việt nam bao gồm các quan chức chính quyền, sỹ quan Hải quân, các nhà báo và người dân tiếp xúc trực tiếp với đoàn thủ thủ này.
“Có lẽ quý vị không làm điều đó giữa đại dịch hay điều gì đó tương tự như vậy. Không nhất thiết phải dừng lại và để cho các thủy thủ lên bờ,” ông Trump nói thêm, vẫn theo biên bản cuộc họp báo của Nhà Trắng.
Từ Thành phố Hồ Chí Minh, nhà quan sát chính trị Quang Hữu Minh hôm 6/4 nói với VOA tiếng Việt rằng lời trách cứ của Tổng thống “có ảnh hưởng về mặt chính trị đến Việt Nam,” dù vẫn chưa rõ liệu các thủy thủ Hoa Kỳ có bị nhiễm bệnh từ Việt Nam hay không.
“Về mặt chính trị, câu nói đó [của ông Trump] có ảnh hưởng. Vì như vậy, đằng sau câu nói đó là Việt Nam phải có trách nhiệm hơn trong việc hợp tác hải quân với Mỹ vì đến để giúp các ông trong vấn đề Biển Đông mà chúng tôi bị lây nhiễm.“Vì vậy sắp tới đây trong vấn đề Biển Đông, Việt Nam phải hợp tác với Mỹ nhiều hơn.”
Ngay trong tối ngày 4/4, trang Task and Purpose loan tin rằng Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích Đại tá Crozier, cho rằng việc viên chỉ huy tàu viết thư cầu cứu gửi lên cấp trên xin sơ tán các thủy thủ ra khỏi tàu là hành động “không phù hợp” trong khi tổng thống đổ lỗi cho ông vì đã ghé thăm cảng tại Việt Nam mặc dù chuyến thăm này được cấp cao nhất của Hải quân Hoa Kỳ chấp thuận trước đó.
Tại cuộc họp báo hôm 24/03, Đô đốc Michael Gilday, người đứng đầu các hoạt động hải quân Hoa Kỳ, cho biết tại thời điểm tàu sân bay Hoa Kỳ thăm cảng Đà Nẵng từ ngày 5-9/03/2020, Việt Nam chỉ có 16 trường hợp nhiễm Cúm Vũ Hán, mà đa phần ở các tỉnh phía bắc.
Ông Quang Hữu Minh nhận định thêm rằng lời trách cứ của Tổng thống Trump còn có dụng ý “để Trung Quốc nghe,” chứ không phải thực sự khiển trách ông Crozier. Chính quyền của Tổng thống Trump từ trước đến nay xem Trung Quốc là một đối trọng quân sự tại vùng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, trong đó có Biển Đông.
Ông Quang Hữu Minh nói:
“Ông muốn nói như thế để cho Trung Quốc nghe, chứ không phải khiển trách thật sự.”
“Tàu sân bay ghé thăm [Đà Nẵng] đã nằm trong nghị trình lớn của hải quân Việt – Mỹ.
“Và quyết định ghé thăm này không phải là quyết định cá nhân của ông đại tá.”
Liên quan đến phát biểu của Tổng thống Donald Trump về Đại tá Crozier, và chuyến thăm của tàu USS Theodore Roosevelt, VOA Tiếng Việt đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Việt Nam và UBND thành phố Đà Nẵng để xin ý kiến bình luận nhưng chưa được phản hồi.
Thuyền trưởng USS Theodore Roosevelt Brett Crozier bị sa thải sau khi ông nói Mỹ đã không làm đủ để ngăn chặn bùng phát dịch Cúm Vũ Hán trên tàu sân bay.
Trong một bức thư, thuyền trưởng Brett Crozier đã thúc giục cấp trên hành động nhằm ngăn chặn việc lính Mỹ chết ngoài thời chiến.
Nhưng quyền Bộ trưởng Hải quân Hoa Kỳ Thomas Modly nói rằng chỉ huy tàu USS Theodore Roosevelt đã “đưa ra sự đánh giá vô cùng tệ“.
Ít nhất 100 người trên tàu đã bị nhiễm bệnh, các báo cáo cho biết.
Hôm thứ Năm, ông Modly nói với các phóng viên rằng thuyền trưởng Crozier đã bị sa thải do cáo buộc rò rỉ lá thư cho truyền thông.
Ông nói bức thư “tạo ra cảm giác rằng Hải quân Mỹ đã không phản hồi các câu hỏi của ông ta“.
“Nó tạo ra định kiến rằng Hải quân Mỹ không làm nhiệm vụ của mình, chính phủ không làm nhiệm vụ của mình. Điều này hoàn toàn không đúng.”
Những thành viên chưa bị nhiễm bệnh của tàu sân bay có hơn 40.000 quân này nay đang bị cách ly tại Guam sau khi giới chức của đảo này nói họ có thể ở đó bao lâu tùy ý miễn là họ không tương tác với dân địa phương.
Cho tới nay, các thủy thủ tàu USS Theodore Roosevelt bị giới hạn không được cập cảng căn cứ hải quân.
Bức thư của Thuyền trưởng Brett Crozier nói gì?
Thuyền trưởng Crozier đã cảnh báo Lầu Năm Góc rằng sự bùng phát bệnh trên tàu ‘đang tăng tốc’ vì các thủy thủ sống trong không gian hạn chế.
“Chúng tôi không phải trong chiến tranh. Các thủy thủ không cần phải chết“, bức thư dài bốn trang, ngày 30/3, viết
Capt Crozier đã kêu gọi “hành động mang tính quyết định“, nói rằng các thủy thủ không bị nhiễm bệnh phải được đưa ra khỏi tàu và được cách ly.
Bức thư sau đó đã được báo San Francisco Chronicle đăng tải.
Trong một tuyên bố, các nhà lãnh đạo Dân chủ của Ủy ban Quân sự Hạ viện cho biết: “Trong khi Thuyền trưởng Crozier rõ ràng đã vượt ra ngoài quyền hạn, thì việc ông ta bị sa thải vào thời điểm quan trọng này … là một động thái gây bất ổn có thể khiến các thành viên trong ủy ban của chúng ta gặp rủi ro cao hơn và gây nguy hiểm cho sự sẵn sàng của hạm đội.”
“Sa thải chỉ huy tàu mà không điều tra kỹ lưỡng sẽ không giải quyết được cuộc khủng hoảng đang gia tăng trên tàu USS Theodore Roosevelt.”
Khoảng 1000 thủy thủ trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, tức khoảng 1/5 thủy thủ trên tàu, đang bị cách ly tại một căn cứ hải quân Mỹ trên đảo Guam hôm thứ Năm 2/4 giữa lúc Hải quân Mỹ đang cố kiềm chế một vụ bột phát virus Cúm Vũ Hán trên chiến hạm này.
Trong bức thư dài 4 trang mà các quan chức Mỹ xác nhận với Reuters hôm 31/3, Hải quân Đại tá Brett Crozier mô tả tình hình ảm đạm trên tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân trong khi càng lúc càng có nhiều thủy thủ xét nghiệm dương tính với virus. Ông yêu cầu sơ tán hơn 4000 thủy thủ để đưa lên bờ cách ly, nhấn mạnh rằng không hành động là không làm tròn bổn phận bảo toàn sức khỏe của các thủy thủ, mà ông cho là “tài sản đáng tin cậy nhất của chúng ta”. Bức tâm thư rò rỉ ra ngoài đã gây lo âu cho gia đình của các thủy thủ ở San Diego, và đẩy Lầu Năm Góc vào thế thủ.
Quyền Bộ trưởng Hải quân Thomas Modly nói ông không đồng ý với Hạm trưởng Crozier rằng có thể để lại 10% thủy thủ đoàn trên tàu, nếu cần. Ông nói:“Tàu chiến này có vũ khí, đạn dược trên đó.., đòi hỏi phải có môt số nhân lực nhất định để đảm bảo an toàn và an ninh cho tàu.”
Theo Reuters, khi được hỏi là đã tới lúc sơ tán tàu sân bay này hay chưa, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper nói: “Tôi không nghĩ là đã tới thời điểm”.
Ông cho biết không có thành viên thủy thủ đoàn nào đang bị bệnh nặng. “Chúng tôi đang cung ứng và hỗ trợ y tế cho tàu sân bay ở Guam. Chúng tôi đang cung cấp thêm nhân viên y tế như yêu cầu”, ông Esper nói, cho biết thêm rằng mục tiêu vẫn là khống chế virus Cúm Vũ Hán.
Ông Brett Crozier, thuyền trưởng bị cách chức vì bức thư “cầu cứu” về đại dịch Cúm Vũ Hán trên tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, đã xét nghiệm dương tính với virus Cúm Vũ Hán. Tờ The New York Times ngày 5.4 dẫn lời hai người bạn học cùng lớp với ông Crozier tại Học viện Hải quân tiết lộ
Trước đó, quyền Bộ trưởng Hải quân Mỹ Thomas Modly đã tước quyền chỉ huy của thuyền trưởng Crozier sau khi ông gửi bức thư đến thượng cấp, cầu xin Lầu Năm Góc hỗ trợ thủy thủ đoàn mắc Cúm Vũ Hán. Lá thư đã được cung cấp cho giới truyền thông Mỹ.
Tuy nhiên, hàng trăm thủy thủ tàu sân tàu sân bay USS Theodore Roosevelt công khai thể hiện sự trung thành của họ đối với thuyền trưởng Crozier khi ông rời khỏi tàu.
“Thuyền trưởng Crozier, Thuyền trưởng Crozier“, các thủy thủ trên boong tàu chiến hô vang và vỗ tay chào tạm biệt ông Crozier. Đoạn video ghi lại khung cảnh này được lan truyền trên mạng xã hội ngày 4.4. “Đó là cách chúng tôi thể hiện sự trung thành đối với một trong những thuyền trưởng vĩ đại nhất“, một người nói trong đoạn video.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 4.4 mô tả bức thư là “không phù hợp” và cho rằng ông Crozier đã làm “một điều khủng khiếp“.
Trong khi đó, cựu phó tổng thống Mỹ Joe Biden chỉ trích việc cách chức thuyền trưởng Crozier là “tương đương với tội phạm. Một người đứng lên nói những gì cần phải nói vì nhận ra thủy thủ của ông đang gặp nguy hiểm. Người đàn ông này lẽ ra phải được ca ngợi chứ không phải bị mất chức“, ông Biden nói với đài ABC News.
Việt Nam là một đất nước nằm ở vị trí chiến lược rất quan trọng, có tác dụng bọc lót biên giới phía Nam của Trung Quốc. Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn tồn tại nếu giữ và điều khiển được Đảng cộng sản Việt nam phục vụ cho ý đồ này của Bắc Kinh.
Sự xuất hiện và gần gũi của Mỹ với nhà cầm quyền tại Hà Nội là một cái gai trong mắt Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vì vậy, biểu tượng sức mạnh là tàu sân bay Mỹ phải bị triệt hạ, và điều đó có thể đã diễn ra trong một âm mưu đen tối ở Đà Nẵng từ hôm 5-9.3.2020. Virus Vũ Hán đã giúp Bắc Kinh tận dụng được cơ hội hiếm có này.
Lời nhắn nhủ của Tướng Trương Giang Long về hoạt động gián điệp Trung Quốc tại Việt Nam là có cơ sở, và Việt Nam thêm một lần nữa phải chịu hậu quả tàn khốc, làm suy yếu chiến lược bảo vệ chủ quyền trên Biển Đông từ sự nham hiểm từ người đồng chí đến từ phương Bắc.
Hoàng Trung từ Hà nội – Thoibao.de (Tổng hợp)
