Ngày 10/8, VOA Tiếng Việt bình luận “Tại sao ông Tô Lâm vừa lên, 4 uỷ viên Trung ương mất chức?”.
VOA dẫn nhận định của các nhà quan sát chính trị, theo đó, việc có đến 4 ủy viên Trung ương Đảng bị cho thôi chức, ngay trong ngày ông Tô Lâm lên làm Tổng Bí thư, vừa là dấu hiệu cho thấy công cuộc chống tham nhũng sẽ không ngừng nghỉ, vừa là động thái răn đe, nhằm củng cố quyền lực của ông Tô Lâm.
Các ủy viên Trung ương phải ra đi, gồm: Phó Thủ tướng – Bí thư Trung ương Đảng Lê Minh Khái; Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Đặng Quốc Khánh; Bí thư Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký; và Bí thư Tuyên Quang Chẩu Văn Lâm.
VOA cho biết, thông cáo được Trung ương Đảng phát đi, sau Hội nghị ngày 3/8 cho biết, 4 lãnh đạo này “có một số vi phạm”, nhưng không nói rõ là vi phạm gì.
Trước đó, cùng ngày, Hội nghị Trung ương Đảng đã bỏ phiếu với tỷ lệ tuyệt đối là 100%, để “suy tôn” Chủ tịch nước Tô Lâm lên làm người lãnh đạo tối cao của Đảng, thay cho ông Nguyễn Phú Trọng vừa qua đời.
VOA cũng cho biết, tại cuộc họp báo sau đó, tân Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, sẽ tiếp tục công tác phòng, chống tham nhũng một cách mạnh mẽ, với phương châm “không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”.
Việc một loạt ủy viên Trung ương phải ra đi, ngay ngày Tô Tổng lên nắm quyền, là điều chưa từng thấy trong lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.
VOA dẫn nhận xét của Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà quan sát chính trị từ Hà Nội, cho rằng, ông Tô Lâm “cờ đến tay là phất, và phất một cách rất quyết liệt”.
Ông Quang A nhận định: “Nó có thể là lời răn đe đối với những người khác rằng, từ nay đến Đại hội 14 thì việc sắp xếp lại nhân sự nằm trong tay Tổng Bí thư mới”.
Theo ông Quang A, động thái này “chắc chắn có tác dụng làm cho các ủy viên Trung ương phải sợ ông Tô Lâm”. Ông dẫn chứng, mặc dù trong buổi chiều cùng ngày, 4 ủy viên Trung ương bị mất chức, nhưng buổi sáng, họ vẫn cùng toàn thể Trung ương Đảng bỏ phiếu cho ông Tô Lâm.
Nhìn bên ngoài, việc loại bỏ 4 lãnh đạo trên gửi thông điệp về cuộc chiến chống tham nhũng, vốn là di sản của Tổng Trọng.
Ông Quang A nói thêm, việc Đảng không công bố vi phạm của 4 ủy viên Trung ương bị mất chức, đã “không hề làm cho người dân tin tưởng vào quyết tâm chống tham nhũng của Tổng Bí thư mới”. “Người dân cho rằng, các ông ấy đang đánh nhau.”
“Do chế độ độc tài sinh ra tham nhũng, và không thể chống tham nhũng”, nên có lý do để tin rằng, việc chống tham nhũng “là để loại bỏ những người không theo ý mình.”
VOA dẫn tiếp nhận định của Luật sư Lê Quốc Quân, từ Hoa Kỳ, cho rằng, đây là động thái “củng cố quyền lực” của Tô Lâm.
Ông Quân lưu ý việc báo chí Việt Nam dùng từ “suy tôn”, để mô tả việc ông Tô Lâm được bầu làm Tổng Bí thư.
Về thông báo kỷ luật ngay ngày ông Tô Lâm lên nắm quyền, ông Quân phân tích: “Nó củng cố quyền lực ngay lập tức, củng cố quyền lực một cách quyết liệt, và đưa ra một thông điệp là sẵn sàng xử lý bất cứ đối tượng nào”.
Luật sư Quân cho rằng, thông điệp chống tham nhũng của ông Tô Lâm “công khai, rõ ràng và mạnh mẽ, là ông ấy sẽ đi theo đường hướng của ông Nguyễn Phú Trọng”.
Tuy nhiên, ông Tô Lâm trong suốt quá trình đốt lò của ông Trọng, đã triệt hạ các đối thủ, để giờ đây “đường ông ấy rộng thênh thang, để ông ấy tiếp tục bước lên vị trí cao hơn”.
Luật sư Quân nhận xét: “Bây giờ dân chúng đã nhìn rất rõ, họ thấy không phải kỷ luật là chống tham nhũng, mà chỉ là cái cớ mà thôi, cái cớ để người ta triệt hạ lẫn nhau nhằm củng cố quyền lực”.
Hoàng Anh – thoibao.de
